Strona:Władysław Mieczysław Kozłowski - Powstanie wielkopolskie w roku 1848.pdf/48

Ta strona została skorygowana.
CZĘŚC III.
Rewolucja w Galicji i inne ruchy rewolucyjne polskie.

14. Rewolucja w Austrji.

Na wieść o rewolucji francuskiej 1848 r. powstał również i lud w Wiedniu. 13 marca rozpoczęły się walki uliczne; wojsko zbratało się z ludem, a znienawidzony Metternich uciekł z Wiednia, kryjąc się w koszu brudnej bielizny. Cesarz ogłosił wolność prasy i obiecał konstytucję.
W Krakowie lud poruszył się 15 marca, a 18 we Lwowie. 28 marca obrano w Krakowie Komitet Narodowy, a 6 kwietnia była już u cesarza deputacja polska z żądaniem zniesienia pańszczyzny i nadania włościanom ziemi.
Komitet odwołał się także do wszystkich ziemian, aby nie czekając na odpowiedź króla, sami z własnej woli znieśli pańszczyznę i wszelkie ciężary i nadali włościanom ziemię. Zniesienie pańszczyzny wyznaczył Komitet na 23 kwietnia dzień Wielkiejnocy.
Bardzo wielu obywateli ogłosiło jednak zniesienie pańszczyzny, nie czekając na dzień wyznaczony. Rząd austryjacki wówczas wydał (5 kwietnia) zakaz znoszenia pańszczyzny. Chciano znowu podżegać włościan na szlachtę. Naczelnicy powiatów namawiali chłopów, aby wiązali i oddawali w ręce policji tych panów, którzy będą znosili pańszczyznę, a urzędnicy celni zaczęli tworzyć bandy zbójeckie dla napadania na dwory. Lecz lud, nauczony strasznem doświadczeniem 1846 r., nie