Strona:Władysław Stanisław Reymont - Z ziemi chełmskiej.djvu/19

zdawał się napełniać szlochaniem, gdy ktoś odezwał się głośno:
 — Aby tylko nie było gorzej! Bo ciężko, strasznie ciężko...
 — Przetrzymaliśmy tyle czasu, to przetrzymamy, dokąd się Panu Jezusowi spodoba.
 — A może się odmieni! Powiadają, że po wojnie z Japonem nastaną lepsze czasy.
 Pogadywali, snując nieśmiałe, lękliwe nadzieje. Rozmowa wkrótce przeszła na wojnę. Zaczęli się mnie rozpytywać o szczegóły tak usilnie, że musiałem opowiadać nieomal o każdej większej bitwie. Słuchali z niezmiernem skupieniem: posępne twarze zaczęły się ożywiać i promienieć uśmiechami dziwnej radości, ale w najgorętszym toku opowiadania ktoś mi przerwał:
 — Ot i kara boska na opamiętanie!
 Naraz jakaś zasłuchana kobieta wybuchnęła spazmatycznym płaczem, wyznając wśród szlochań i jęków, że jej syn zginął na wojnie.
 Pomilkli, zwieszając smutnie głowy, twarze pokurczyły się boleśnie, a w niejednem oku zabłysły łzy, gdyż prawie każdy miał kogoś bliskiego w szeregach walczących. Dopiero jakiś starzec z różańcem na szyi przerwał milczenie i, klękając przed obrazami, rzekł uroczyście:
 — Należy się im szczery pacierz, bo nie za swoją umierają.
 Przyklękli wszyscy i zaszemrały gorące szepty modlitwy.