Strona:Władysław Sterling - Dziecko histeryczne.pdf/24

Ta strona została uwierzytelniona.

w ten sposób, że albo nieznaczne bodźce powodują nienormalnie silne i trwale reakcje uczuciowe, albo brak jest zupełnie tych reakcyj, albo wreszcie, na co specjalną uwagę zwrócił Strohmayer, szczególnie silne reakcje uczuciowe drogą promieniowania ogarniają całokształt treści wyobrażeniowej i przejawiają się niekiedy u dzieci w postaci gwałtownych wyładowań wzruszeniowych (t. zw. przełomy wzruszeniowe).
W przeciwieństwie do objawów tych spotykamy często u dzieci histerycznych szczególny defekt wyższych kategoryj wzruszeń, a specjalnie brak poczuć altruistycznych. Stąd pochodzi tak częsta u dzieci histerycznych obojętność wobec rodziny i najbliższego otoczenia oraz krańcowy egoizm w połączeniu z gwałtownością usposobienia. Egoizm wszakże nie stanowi cechy, właściwej wszystkim dzieciom histerycznym, każdy bowiem nieuprzedzony obserwator z łatwością dostrzeże pośród nich typy głęboko współczujące, skłonne do ofiar i samozaparcia. Obok tych typów istotnie altruistycznych istnieje jednak cała kategorja dzieci histerycznych, symulujących w sposób afektacyjny i teatralny miłość bliźniego, rozdających chętnie jałmużnę, zabawki, starą odzież, lecz tylko wtedy, kiedy wiedzą, że są obserwowane, o co zresztą zabiegają z wielkim sprytem, rozpowiadając szeroko, gdzie się da, o swojem czułem sercu i dobrych uczynkach. Właściwość ta, którą zaobserwował jeszcze Charcot, opisując ją pod nazwą histerji filantropijnej, wypływa z tkwiącej głęboko w usposobieniu dziecka histerycznego żądzy zainteresowania otoczenia. Wynika stąd kiełkująca podświadomie dążność do kultywowania własnej choroby, do paradowania z nią wobec świata i do przedstawiania i unaoczniania jej w postaci jak najbardziej sensacyjnej, bodaj kosztem uszkodzeń i obrażeń własnego ciała. Tem tłumaczą się owe dziwaczne objawy histerji dziecięcej, jak kolosalnie wysoka gorączka, powstająca przez pocieranie termometru o skórę pod