Strona:Władysław Sterling - Dziecko histeryczne.pdf/28

pół godziny głośne spazmy i popęd do rzucania się przez okno opanował 6 dziewczynek tej klasy; trzeba było ją zamknąć na kilka dni, poczem wszystko uspokoiło się. Izolacja i spokój — a więc usunięcie wpływów sugestywnych i wzruszeniowych — doprowadzają zazwyczaj do wygaśnięcia wszelkich przejawów zakażenia psychicznego w histerji.
 Zagadnienie zakażenia psychicznego uwidacznia w szczególnie wyraźny sposób mechanizm psychologiczny powstawania objawów histerycznych, mechanizm ten wszakże interpretowany jest przez liczne teorje histerji w sposób całkowicie odmienny. Rozpatrzenie choćby pobieżne wszystkich owych teoryj przekroczyłoby ramy, zakreślone dla niniejszego szkicu. Przypomnę tylko, że badania szkoły Salpêtrière stwierdziły po raz pierwszy, że u osobników histerycznych wyobrażenia posiadają daleko większą tendencję do przekształcania się w objawy i czynności cielesne, aniżeli u osobników normalnych. Kretschmer zwrócił uwagę na to, że w histerji szczególnie występują najaw przejawy reakcyj psychoruchowych, które wykazują wydatny paralelizm do filogenetycznie starszych postaci ekspresji. Hellpach rozpatruje histerję jako zmniejszoną odporność wobec walki o byt, Claparède jako reakcję obronną przeciwko szkodliwościom życia codziennego, Sollier jako „sen na jawie”, Cohnstamm jako obniżenie skali t. zw. „sumienia zdrowotności”, Schnyder jako upośledzenie władz sądzenia, Janet jako rozszczepienie psychiki i zwężenie pola świadomości, Babiński jako kompleks zjawisk, który może być spowodowany przez sugestję i usunięty przez wyperswadowanie. Daleko bardziej owocna wszakże była droga, która w sferze podświadomej psychiki dziecięcej próbowała doszukiwać się źródeł powstawania zjawisk histerycznych. Już kapitalne badania eksperymentalne Janeta nad t. zw. automatyzmem psychicznym wykazały, że pewne grupy wrażeń zewnętrznych nie mogą czasowo zna-