nej wartości, jak odłamków stłuczonego szkła, kawałków żelaza, kartek z kalendarza, pudełek od zapałek, zepsutych spinek, złamanych guzików i t. p. Niekiedy tego rodzaju popęd zbieraczy przekształcać się może w tendencje kleptomańskie: dziecko pod wpływem przymusu wewnętrznego, z którego zupełnie nie zdaje sobie sprawy, przywłaszcza sobie obce przedmioty lub rzeczy, które mu są najzupełniej zbyteczne i które potem wyrzuca na śmietnik lub na ulicę. Popęd ten ma charakter przemijający ze skłonnością do nawrotów, niekiedy w postaci wyraźnie okresowej. Do sfery patologicznych popędów należy wreszcie wspomniane już kilkakrotnie włóczęgostwo dzieci psychopatycznych, które może być spontaniczną reakcją na dokuczliwe stany dysforyczne, wytworem nieokiełznanej fantazji, albo beztroską wędrówką w poszukiwaniu przygód. Psychopatyczny popęd do włóczęgostwa występować może niekiedy w postaci rodzinnej i dziedzicznej.
Przebieg psychopatji ustrojowej bywa rozmaity w zależności od stopnia obarczenia dziedzicznego, atmosfery rodzinnej, zabiegów wychowawczo-leczniczych oraz późniejszych warunków życiowych; zazwyczaj okresy pomyślne występują naprzemian z okresami cięższych zaburzeń, które ulegają znacznemu nasileniu podczas dojrzewania płciowego. Grupa cięższych przypadków przekształcić się wtedy może w chorobę psychiczną, zwaną schizofrenją, większość natomiast dzieci psychopatycznych po przebrnięciu Rubikonu okresu dojrzewania płciowego przy sprzyjających warunkach staje się zdolna do pracy zarobkowej, naukowej i artystycznej. Ale i z tej kategorji rekrutują się często ludzie bez woli i krytycyzmu, ulegający łatwo złym wpływom i nałogom (alkohol, morfina, kokaina), wykazujący różnorodne dziwactwa usposobienia i charakteru i wpadający łatwo w konflikty z otoczeniem.
