Strona:Władysław Sterling - Dziecko psychopatyczne.pdf/7

— 5 —

nia się poszczególnych narządów ciała wskutek zaburzeń rozwojowych, zahamowania wzrostu lub też dysproporcja w układzie. Na pierwszem miejscu należy tu postawić pewne zniekształcenia czaszki, z których najcięższe, jak np. mikrocefalja, poznamy jako atrybuty niedorozwoju psychicznego. U dzieci psychopatycznych najczęściej widzimy pewne nierównomierności rozwoju obu połów głowy względem siebie (t. zw. skośne głowy) lub też odchylenia od normalnego stosunku części czołowej do potylicznej (np. przewaga części potylicznej nad czołową, wąskość i pochyłość czoła ku tyłowi), wystawanie ku przodowi szczęki górnej lub dolnej (t. zw. prognatyzm górny i dolny) lub też nadmierne zwężenie okolicy potylicznej. Natomiast anomalje czaszki, powstałe wskutek cierpień, nabytych we wczesnem dzieciństwie, jak np. wodogłowie lub krzywica (czaszka kwadratowa, klinowata, t. zw. czoło olimpijskie) nie należą do stygmatów degeneracyjnych w ścisłem znaczeniu tego słowa. Do szczególnie częstych stygmatów zwyrodnienia trzeba zaliczyć anomalje w rozwoju małżowin usznych: uszy odstające, śpiczaste, wytwarzanie się guzów na małżowinach, przyrośnięte uszko, niedorozwój konchy usznej; anomalje rozwoju podniebienia twardego: wał wzdłuż szwu podniebiennego lub strome ustawienie podniebienia (t. zw. podniebienie gotyckie); następnie wadliwe ustawienie zębów (np. w dwóch rzędach) lub uderzające luki pomiędzy zębami, zrośnięte brwi, granica włosów, sięgająca aż do środka czoła, wada rozwojowa warg, polegająca na rozdwojeniu górnej wargi (t. zw. zajęcza warga) lub też na równoczesnych defektach w wardze i podniebieniu (t. zw. wilcza paszcza), język wystający, mięsisty i pokiereszowany (t. zw. język geograficzny), dłoń z dużym palcem, umieszczonym w jednej płaszczyźnie z pozostałemi (t. zw. małpia ręka), białe zabarwienie tęczówki gałek ocznych (t. zw. albinizm), zrośnięcie palców zapomocą fałd skórnych (t. zw. płetwa, czyli błona