Strona:W. Prokesch - Współczesne malarstwo polskie - Franciszek Żmurko.djvu/19

i barw przypomina styl Siemiradzkiego. A przecież jakże zasadnicza jest między dwoma tymi malarzami różnica. Siemiradzki umiłował bogaty słoneczny pejzaż południa i na tło tego pejzażu rzucał postacie ludzkie, które miały równorzędny z pejzażem walor malarski, dla Żmurki zaś główną rzeczą była zawsze postać kobieca a pejzaż sprowadzony był do charakteru wybornie zharmonizowanego tła, na którem piękno postaci kobiecej tem silniej się uwydatnia. Siemiradzki spokojny klasyk zrównoważony, cyzeluje pracowicie i rzeźbi jak w marmurze swoje postaci, drapując je bogactwem akcesoryów, Żmurko rzuca je z gorączkowym temperamentem ale z tą brawurą i energią, która jest świadectwem pełni kunsztu artystycznego, która śmiałym konturem, plamą barwną, jaskrawością kontrastów świetlnych wywołuje pełny efekt rysunkowy lub kolorystyczny.
 Żmurko jest prawdziwym poetą wdzięku niewieściego czysto zmysłowego. Odnalazł on w pięknie kobiecego ciała to, co dla wielu artystów pozostaje na zawsze ukrytem lub niedostrzeżonem. W tym kierunku jest on w sztuce europejskiej jednym z niewielu przedstawicieli, stojąc na równi z najwybitniejszymi tego kierunku francuskimi przedstawicielami: Cabanelem, Chaplinem, Lefebrem i Saint-Pierrem. Od nich to wziął Żmurko ten wyraz uduchowienia, który po za stroną zmysłową, owiewa każdą postać jego kobiecą i użycza jej czaru piękna.
 W malarstwie polskiem kobieta jako temat nadzwyczaj mało była uwzględnioną. Bujne we wszystkich kierunkach, a zwłaszcza za sprawą Matejki w historycznym kierunku malarstwo nasze, pozostało na punkcie typu kobiecego i kar-