Strona:W. Prokesch - Współczesne malarstwo polskie - Franciszek Żmurko.djvu/26

Ta strona została uwierzytelniona.

cięła pasmo dni pracowitego żywota artysty. Zgasł po kilkomiesięcznej chorobie serca, na którą napróżno szukał ucieczki w południowym klimacie Włoch, w dniu 9 października 1910 w Warszawie. W sile wieku i w chwili największego rozkwitu talentu odszedł od nas, pogrążając w żałobie osieroconą sztukę polską.
Jako artysta doby dzisiejszej Franciszek Żmurko należał do tych niewielu kapłanów prawdziwej sztuki, który umiał wytworzyć sobie ideał, i szedł ku niemu wytrwale przez całe życie. I dlatego na tle dzisiejszej sztuki polskiej postać jego odcina się jako zgoła odrębny typ twórczości malarskiej samoistnej, wyodrębnionej od współczesnych prądów, a nawiązującej ciągłość sztuki dzisiejszej ze sztuką największych mistrzów polskiego malarstwa. Jeżeli im nie dorównał siłą polotu rodzimego ducha, to w każdym razie po przez szarzyznę i mroki najmłodszego polskiego malarstwa wyjałowionego chorobliwem naśladownictwem brzydoty i brakiem treści i myśli, przeciągnął nić wielkiej tradycyi, którą następcy uchwycą niewątpliwie na chwałę nieśmiertelną sztuki naszej.

Władysław Prokesch.