Strona:Wacław Sieroszewski - 12 lat w kraju Jakutów.djvu/164

Ta strona została przepisana.
159
KUCHNIA JAKUCKA.

o takim wypadku nie słyszałem. Kawał mięsa w ten sposób cały czas trzymany jest w ręku. Prócz „butugasu“ gotują jakuci polewkę z krwi bydlęcej, ale bez soli i żadnej zaprawy; wątpię czy nawet spartańczycy jeśćby ją chcieli. Herbatę cegiełkową piją w ogromnej ilości. Ona wyparła z codziennego, użycia kumys. Są rodziny, dla których herbata zabielona mlekiem, służy w ciągu wielu miesięcy za jedyny pokarm. Bogaci piją herbatę 3 i 4 razy na dobę, za każdym razem od 6 do 10 filiżanek na osobę.
Podstawą pożywienia Jakutów pozostało, jak wskazuje ten krótki opis, mleko; tylko dawniej było to mleko kobyle, a obecnie jest krowie. W ułusach pasterkich rodzina jakucka, średniej zamożności, składająca się z 4—5 osób, spożywa rocznie udój od 5 do 6 krów, co przedstawia od 200 do 300 pudów mleka. Z tej ilości 60 lub 100 idzie na „tar“ zimowy, masło i t. d., reszta zjada się jako „sorat“, słodka śmietanka, mleko do herbaty i t. d.
Oto ilość żywności spożytej w rok przez taką rodzinę:
Oficyalne źródła podają, że w 1889 roku trudniło się myśliwstwem:

Mleka świeżego i zebranego ....... od 140 do 200 pudów
Taru ................ 45 50
Masła ................ 2 3
Mąki ................ 5 30
domieszek roślinnych, miazgi, korzeni, jagód . 100 10
Ryby ................ 100 10
Mięsa ................ 4 5
Łoju ................ ½ 1
Soli ................ 10 funtów
Herbaty ............... 8 10 cegiełek
Cukru ................ 5 funtów
Wódki ................ ¼ wiadra
Tytoniu ............... 3 5 funtów

Ilość ryby i domieszek roślinnych jest zawsze w stosunku odwrotnym do ilości mięsa, mąki i mleka.
Nie mam dla porównania odpowiedniego spisu z przeszłości. Ale Middendorff wylicza zapasy bogatej rodziny jakuckiej w połowie ubiegłego stulecia:

Herbaty kwiatowej ........... od 2 do 80 funtów
Cukru białego ............. 40 80
Wódki ................ 5 wiader i więcej
Koniny ................ 30 pudów i więcej
Wołowiny ............... od 20 do 30 pudów
Masła topionego ............ 10 50
Chajachu ............... 5 7
Taru ................. 25 pudów.

„Prócz tego: złapana ryba, zabita zwierzyna; i t. d. niekiedy mąka“[1]

  1. Ibid. Część II, dzieł VI, str. 785.