Strona:Wacław Sieroszewski - 12 lat w kraju Jakutów.djvu/193

Ta strona została przepisana.
Rys. 72. Ażurowa rzeźba z kości, bok pudełka (wielkość naturalna).
XIII. Rzemiosła i sztuka stosowana.

Materyały jakuckich wyrobów szeregują się w następującym porządku:

Drzewo.
Skóra.
Włos — Kora drzewna.
Glina garncarska i ogniotrwała,
Żelazo — miedź.
Kość. — Róg. Tkaniny. — Suche trawy. — Nawóz.
Kamień.
Srebro.
Cyna. — Ołów.
Farby. — Oleje. — Klej.
Szkło. — Smoły.
Sól. — Salamoniak. —Siarka.— Boraks. — Koperwas (miedziany). — Papier.
Złoto.

Wyroby z drzewa modrzewiowego są, rozumie się, najbardziej rozpowszechnione, gdyż ono jest tu najtańsze i wszędzie rośnie obficie. Wszystkie przedmioty duże, niepodlegające łatwo pęknięciu wyrabiane są z niego. Ono również służy na wyrób łuków, wideł, rękojeści do wioseł, do grabi, do kos litewskich, osi do wozów, ogłobli, żórawi do pułapek na zające oraz setek innych rzeczy wymagających sprężystości. A ponieważ z drzew tutejszych modrzew dorasta największych rozmiarów, więc z modrzewiowych kłód drążą również przedmioty wielkie całolite jako to: stępy do obijania kłosów, do tłuczenia ziarna, korzeni, suszonego łyka, dalej beczki na „tar" (kasas) następnie ogromne lejowate tarcze do omłacania snopów, koryta, szufle... wogóle wszystkie przedmioty znacznych rozmiarów, które muszą być z jednej wydłubane sztuki. Z modrzewiowych narostów (ur) wyrabiają