Posiadanie dziesięciu sztuk bydła rogatego, t. j. około dwóch sztuk, na osobę, uważają Jakuci za niezbędne dla utrzymania się takiej grupy. Dostatek zaczyna się powyżej przytoczonej normy, poniżej nędza. W Wierchojańskich i Kołymskich ułusach, gdzie rybołówstwo i łowiectwo szczęśliwie łączą się z pasterstwem, dziesięć sztuk bydła jest oznaką zamożności; w tych że samych ułusach, ale w miejscowościach bardziej wysuniętych na północ, ubogich w zwierza i rybę. gdzie zima dłuższa, a pastwiska gorsze, norma podnosi się do 15, a nawet 20 sztuk. Na południu rolnictwo i zarobki poboczne zniżają normę do ½ sztuk na osobę. Znałem dużo podobnych gospodarstw ubogich, ale dzielnie walczących o swą niezawisłość..[1] Wszystkie one jednak, mimo znacznej różnicy majątkowej (od 6 do 20 sztuk bydła, od 120—400 rubli wartości), stoją w szeregu gospodarstw nietrwałych. Najmniejszy przypadek przychylny lub nieprzychylny, wywołuje w nich silne zmiany, spycha w dół lub podnosi do wyższego rzędu. Przedstawiają one główną armię bojową narodu w walce o byt.
W naslegu Taragajskim z 248 gospodarstw 101 do nich należy; w naslegu Batarińskim z 270 gospodarstw należy do nich 127. Z gospodarstw innej kategoryi, w pierwszym naslegu jest 10, nie posiadających wcale bydła i 74 posiadających jedną lub mniej sztukę na duszę; wreszcie 54 od 3—9 sztuk na duszę, co przedstawia rozmaite stopnie zamożności; prócz tego jedno gospodarstwo ma 12 sztuk na duszę (17 dusz—208 szt. bydła, i jedno 18 sztuk (14 d.—260 szt. bydła). W naslegu Batarińskim jest 23 gospodarstw bez bydła; 82 z jedną lub mniej sztuką na duszę; 62 gos. z 3 do 9 szt. na duszę; 4 gospodarstwa po 10 sztuk na duszę; jedno 12½ szt. na duszę (4 dusze—50 sztuk bydła) i jedno 32½ sztuk na duszę (2 dusze—65 sztuk bydła).[2]
- ↑ Zaznaczę, iż ilość ogólna bydła (373,131) podzielona na ilość mieszkańców (222,776 dusz, z odliczeniem 6,000 jakutów, mieszkających po za granicami pasterstwa) daje 1, 7 szt. na duszę.
- ↑ Taragajski nasleg:
bez bydła ............. 10 gospodarstw z ⅓ bydlęcia lub mniej na duszę..... 10 „ „ ½ „ „ „ , ..... 11 „ „ ¾ „ „ „ „ ..... 20 „ „ 1 „ „ „ „ ..... 38 „ „ 1½ „ „ „ „ ..... 41 „ „ 2 „ „ „ „ ..... 41 „ z 2½ bydlęcia lub mniej na duszę..... 19 „ „ 3 „ „ „ „ ..... 20 „ „ 3½ „ „ „ „ ..... 5 „ „ 4 „ „ „ „ ..... 14 „ „ 5 „ „ „ „ ..... 6 „ „ 6 „ „ „ „ ..... 2 „ „ 7 „ „ „ „ ..... 2 „ „ 8 „ „ „ „ ..... 3 „ „ 9 „ „ „ „ ..... 2 „ „ 12 „ „ „ „ ..... 1 „ „ 18 „ „ „ „ ..... 1 „ Batariński nasleg:bez bydła ............. 23 gospodarstw z ⅓ bydlęcia lub mniej na duszę..... 17 „ „ ½ „ „ „ , ..... 25 „ „ ¾ „ „ „ „ ..... 13 „ „ 1 „ „ „ „ ..... 27 „ „ 1½ „ „ „ „ ..... 72 „ „ 2 „ „ „ „ ..... 29 „ „ 2½ „ „ „ „ ..... 26 „ „ 3 „ „ „ „ ..... 11 „ „ 3½ „ „ „ „ ..... 10 „ „ 4 „ „ „ „ ..... 11 „ „ 5 „ „ „ „ ..... 9 „ „ 6 „ „ „ „ ..... 13 „ „ 7 „ „ „ „ ..... 5 „ „ 8 „ „ „ „ ..... 3 „ „ 9 „ „ „ „ ..... 1 „ „ 10 „ „ „ „ ..... 4 „ „ 121/5 „ „ „ „ ..... 1 „ „ 32½ „ „ „ „ ..... 1 „
