Strona:Waleria Marrené - Przeciw prądowi Tom I.djvu/278

272

ciół Reginy, gdyby ich tylko posiadała. Ale przyjaciół nie miała ona wcale, ani zgoła nikogo, coby się za nią ujął. Pani Julska znalazła się poniekąd szlachetnie, zarzucając jej jedynie brak serca. Wszakże to nie czyniło jej istotnej ujmy. Mogła była wymyśleć łatwo jakibądź fakt krzywdzący jej dobrą sławę, a świat uwierzyłby w niegoz równą łatwością. Na świecie każdy myśli naprzód o sobie i własnej obronie; dlatego to zwyczajnie krzywdzący zmuszeni są do krzywdy dołączać obmowę, ażeby samych siebie uniewinnić, Jest to rzecz dla ogółu tak prosta tak bijąca w oczy, iż chyba tylko bardzo naiwni dziwić się lub oburzać mogą podobnie codziennymi faktami. Bo czy dziwi się kto złoczyńcy, który przed sądem wypiera się swych czynów? W dziedzinie moralnej są czyny niepodpadające pod żadne prawodawstwa, a przecież ściągające naganę świata, i przed tym moralnym sądem lu-