Strona:Walery Eljasz-Radzikowski - Naokoło Tatr.djvu/26

Ta strona została uwierzytelniona.

hradzie, a nawet tenże tam nie umarł, tylko po śmierci króla wypuszczonym został na wolność[1].
Odebrany zamek Orawski w roku 1574 z rąk Komorowskich przez króla Macieja przeszedł po tegoż śmierci na rzecz syna jego naturalnego, Jana Korwina. Nowy król, Władysław II kazał w r. 1495 palatynowi Stefanowi Zapolyi zająć zamek Orawski, który go jednak zwrócił z dobrami Korwinowi. Poczem się obaj pogodzili. Później utwierdził tę zgodę związek małżeński między Korwinami a Zapolyami. Wskutek jednak przedślubnej umowy, gdy Krzysztof Korwin zmarł roku 1505 bezpotomnie, dobra Orawy weszły w ręce Zapolych.
W wojnie z Turkami zginął r. 1526 pod Mohaczem król węgierski Ludwik II, po nim wtedy sięgnęło po koronę dwóch pretendentów: Jan Zapolya i Ferdynand Habsburczyk. Obaj się koronowali, wiedli z sobą boje a nawet podzielili się rządami. Wśród tych zapasów o koronę, dowódcą wojsk Zapolyi w Górnych Węgrzech był Piotr Kostka z Siedlec, i w jego imieniu dzierżył Orawę tak silnie, że jej Katzianer, naczelnik wojsk Ferdynandowych zdobyć nie mógł. A chociaż Zapolya pobity od Ferdynanda, zbiegł do Polski i u Jana Tarnowskiego znalazł schronienie w Tarnowie, to jednak Kostka zamku Orawskiego się nie pozbył. Przez to też ważną ów zamek odegrał rolę. Posłużył na nowo za punkt wyjścia i oparcia do nowej wojny Zapolyi przeciw Ferdynandowi. Piotr Kostka i brat jego Mikołaj, kapitan piechoty, otrzymali za wierność w obronie Orawy od Zapolyi w roku 1529 dwa zamki nad Wagiem.
Ów Kostka zwyciężał ciągle stronników Ferdynandowych, zdobył na nich Niedzicę i inne zamki na Spiżu, wtedy Habsburczyk zapragnął takiego zucha przeciągnąć na swoją stronę. Najprzód udało mu się skaptować Mikołaja Kostkę, przez nadanie mu szlachectwa i dóbr z zamkami Lietawą i Strecnem, siostry zaś jego wnukowi, Janowi z Dubowy, Polakowi, darował r. 1534 zamek Orawski, z godnością nadżupana orawskiego.

Ów to Jan z Dubowy zajął się naprawą, powiększeniem i obwarowaniem zamku Orawskiego. Średni zamek głównie jemu zawdzięczał swoją okazałość. Uzbroił go w 11 dział i powierzył obronę przeciw stronnikom Zapolyi dwom szlachcicom ze Szląska:

  1. Zamek Orawski, Kłosy z roku 1835, w Warszawie tom XLI.