Strona:Wawrzyniec Benzelstjerna-Engeström - Maksymilian Jackowski.pdf/56

nie traci nic pod względem ilości i jakości, ale ściąga z powietrza azot i przywłaszcza go roli.
 Wystrzegać się tylko trzeba, aby nie wozić mierzwy, kiedy ziemia grubszą warstwą śniegu jest pokryta. Nigdy nie trzeba mierzwy przyorywać w mokrej roli, mierzwa przywalona mokrą ziemią jest przynajmniej na pół straconą.
 Za pomocą nauki otrzymaliśmy także nawozy sztuczne, t. j. superfosfaty, mąkę z żużli Thomasa, saletrę chilijską, kainit itp.
 Najskuteczniejszym nawozem fosforowym jest superfosfat. Celem superfosfatu jest zastąpić w ziemi brak fosforu.
 Na gruntach ciężkich, zimnych, superfosfaty wyrządzają ogromną przysługę gospodarzowi. Użycie soli chilijskiej idzie w parze z używaniem fosforu, potażu i wapna. Nawozy sztuczne muszą być stósownie do roli jako i do czasu użyte, naukę zaś co do tego otrzymać można na Kółku rolniczem.
 Zwracam tu uwagę Szanownym Delegatom, abyście nawozy sztuczne nabywali tylko wspólnie przez Prezesów Kółek włościańskich, bo w ten sposób najtańszy i najrzetelniejszy towar się dostanie.
 Co do nawozów zielonych, to znane one są już dzisiaj całemu ogółowi, rośliną zaś, której głównie w tym celu się używa, jest łubin. Łubin udaje się najlepiej na lekkiej roli, która się znajdzie prawie w każdem gospodarstwie i która niepotrzebnie odbiera mierzwę lepszym ziemiom, przeto jest niezmiernie dla gospodarstwa ważną rzeczą, siać na lekkich i jałowych rolach taką roślinę, która nie wymaga mierzwy a w dodatku poprawia ziemię, na której urosła. Przyoranie łubinu powinno nastąpić, kiedy roślina dostanie stręki.
 Przed pługiem należy łubin dobrze uwałować, przez co się dobrze przykrywa.
 Przy zielonych nawozach bardzo ważną rolę odgrywa ocienienie ziemi, dlatego się sieje rozmaite liściaste rośliny w ściernisku. Sprzątnąwszy np. żyto, płużkuje się ściernisko i sieje się groch, wykę, tatarkę lub rzepik.
 Gorczycy się nie poleca, gdyż ta mocno ziemię wyciąga. Jeżeli czas pomyślny, odrastają wyżej wspomniane rośliny do późnej jesieni i wtenczas się przyoruje, co się również dobrze opłaca, a szczególnie pod buraki cukrowe lub perki.
 Gospodarz powinien posiadać odpowiedni inwentarz na swojem gospodarstwie. Pasza, inwentarz i rola muszą stać w należytym stosunku do siebie w każdem dobrem gospodarstwie. Inwentarza powinno być tyle, ile jest potrzeba do należytego urobienia tyle mierzwy, aby