Strona:Wiktor Hugo - Człowiek śmiechu (wyd.1928) T.3-4.djvu/100

od któregokolwiek z pachołków czepcowych zwanych Sergens Coifae, którzy są pachołkami prawa i którzy noszą pod czarną mycką czepiec z białego płótna cambrai. Szeryf opróżniał domy kary; gdy przybywał do jakiegoś miasta w swojej prowincji, miał prawo w uproszczonym trybie wyprawić więźniów, co się kończyło albo na uwolnieniu ich, albo na powieszeniu, co się nazywało „uwolnić więzienie“, Goal delivery. Szeryf przedstawiał akt oskarżenia 24 ławnikom oskarżenia; jeżeli się na nie zgadzali, pisali na nim billa vera; jeżeli je odrzucali pisali ignoramus; wówczas oskarżenie było uważane za niebyłe i szeryf mógł akt podrzeć. Jeżeli podczas rozprawy jeden z ławników umierał, co z mocy prawa uwalniało oskarżonego i uniewinniało go, szeryf, który miał przywilej aresztowania oskarżonego, miał także prawo wypuścić go na wolność. To, że szeryf wykonywał wszystkie rozkazy Jego Królewskiej Mości, kazało go specjalnie czcić i się obawiać.
 Despotyzm mieści się w takich ujęciach. Oficerowie t. zw. Verdeor i Coroner towarzyszyli szeryfowi a urzędnicy miejscy przychodzili mu z pomocą; pozatem miał dość liczny orszak konnych i pachołków. Szeryf, jak powiada Chamberlayne, „jest życiem sprawiedliwości prawa“.
 W Anglji niewidoczne burzenie niszczy i wiecznie przemienia prawa i zwyczaje. W naszych czasach, należy na to położyć nacisk, ani szeryf ani wapentake nie pełniliby swoich funkcyj, tak jak to wówczas czynili. W dawnej Anglji było pewne pomieszanie władz i źle określone uprawnienia wyrażały się w wykroczeniach dzisiaj nie do pomyślenia. I znikło już pomięszanie policji ze sprawiedliwością. Nazwy pozostały, czynności się zmieniły. Wydaje się nam nawet, że słowo wapentake zmieniło znaczenie. Oznaczało urząd, teraz oznacza podział terytorjalny. Określało setnika, teraz określa kanton (centum).
 Zresztą w owej epoce szeryf hrabstwa łączył mniej więcej w swej władzy zarazem królewskiej i municypalnej obu urzędników, których nazywano kiedyś we Francji Porucznikiem cywilnym Paryża i Porucznikiem policji. Porucznik cywilny Paryża jest dosyć dobrze określony przez nastę-