Strona:Wiktor Hugo - Człowiek śmiechu (wyd.1928) T.3-4.djvu/88

Ta strona została przepisana.

Uciekano się do tego sposobu, zwłaszcza gdy chodziło o sprawy szczególnie drażliwe, w których we Francji radzono sobie za pomocą t. zw. „lettres de cachets“. I wbrew istniejącemu prawu habeas corpus, działo się tak jeszcze, nawet za panowania Jerzego II; jednym z zarzutów, przeciwko którym musiał się bronić Walpole, było oskarżenie, iż uwięził czy też pozwolił uwięzić w ten sposób Neuhoffa. Obwinienie to było przypuszczalnie mało uzasadnione, gdyż Neuhoff, król Grecji, został uwięziony przez wierzycieli.
Milczące uwięzienie było dopuszczone przez obyczaj germański, kierujący połową starych praw angielskich, i zalecane w pewnych wypadkach przez obyczaj normandzki, kierujący drugą połową. Dowódca policji sądu Justynjana nosił nazwę Silantiarusza Cesarskiego — „Silantiarius Imperialis“. Sędziowie angielscy, stosujący ten rodzaj uwięzienia, opierali się na licznych tekstach normandzkich — Canes latrant, sergentes silent. — Sergenter agere, id est tacere.
Przytaczali XVI paragraf Landulphusa Sagaxa: Facit Imperator silentium. Przytaczali dekret króla Filipa z r. 1307: Multos tenebimus bastonerios qui, obmutescentes, sergentare waleant. Przytaczali rozdział LIII statutów Henryka I króla Anglji: Surge signo jussus, taciturnior esto. Hoc est esse in captione regis. Wykorzystywali nadewszystko następujący przepis uważany za część dawnych przywilejów Anglji: „Pod wicehrabiów władzą są szpady pachołkowie, którym cnotliwie karać się należy szpadą onych wszystkich w niebezpiecznych towarzystwach udział mających, oraz ludzi zbrodniami różnorakiemi obarczonych, jakoteż zbiegłych i zbrodniczych uczynków... Należy też onych siłą wszelką i dyskrecją przychwytać, co, oby ze spokojem poczciwców w pokoju żyjących, a złoczyńców zagładą, dokonane zostało“. Być aresztowanym w ten sposób znaczyło być schwytanym „ a le glaive de l’épée“, klingą miecza (Vetus Consuetudo Normanniae, MS. I. part. Sect. I, cap. II): Prawodawcy przytaczali nadto in Charta Ludovici Hutini pro Normannis rozdział servientes spathae. Ci servientes spathae w stop-