Strona:Wiktor Hugo - Katedra Notre-Dame w Paryżu T.I.djvu/199

195

siadło się po prawem brzegu Sekwany. Główne jego ulice, poprzecinane zresztą i poprzerywane w wielu miejscach, biegły równolegle do Sekwany od wieży Billy do wieży du Bois, czyli od miejsca, gdzie dziś stoją spichrze do miejsca, gdzie wznoszą się Tuillerje. Cztery miejsca, w których Sekwana dotykała murów miejskich, a więc Tournelle i wieża Nesle na lewym brzegu, a wieża Bille i du Bois na prawym, zwały się czterema wieżami Paryża. Nowe­‑Miasto głębiej wdzierało się w pola niż Uniwersytet. Najbardziej wysuniętymi punktami murów otaczających Nowe­‑Miasto (murów Karola V) były bramy Saint­‑Denis i Saint­‑Martin, do dziś dnia stojące na swych miejscach.
 Jakeśmy już wspomnieli, każda z trzech wielkich dzielnic Paryża była oddzielnem miastem, lecz miastem zanadto średniowiecznem i cechowem, by mogło samo sobie wystarczyć i obyć się bez innych. Również każde z tych miast przedstawiało zupełnie różny widok. Cité przepełniały kościoły, Nowe­‑Miasto pałace, Uniwersytet szkoły. Pomijając inne podrzędne osobliwości dawnego Paryża, jak n. p. jego dziwaczne przepisy drogowe, musimy zaznaczyć rzecz bardzo ważną, że wyspa podlegała biskupowi, prawy brzeg Sekwany staroście gildji kupieckiej, lewy zaś rektorowi uniwersytetu. Nad nimi zaś stał