Strona:Wilhelm Bogusławski - Wizerunek czynności i zasług Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego.pdf/14

Ta strona została przepisana.

a tylko ze sprawozdań dowiadujemy się, że na potrzeby Towarzystwa hr. Seweryn Mielżyński ofiarował w r. 1871 dom, przy ulicy Młyńskiej na ten cel zakupiony. Po dwuletnim więc prawie przytułku w «Bazarze», zbiory Towarzystwa przeniesione zostały w r. 1872 do własnego domu i tam się przechowywały, oczekując, aż obszerniejszy gmach, dla biblioteki, galeryi obrazów i różnych zbiorów wzniesiony zostanie. Tymczasem, wywdzięczając się dobroczyńcy swemu, Towarzystwo zamianowało hr. Seweryna Mielżyńskiego prezesem swym honorowym, a członkowie zarządu: Libelt, Swiderski i sekretarz Feldmanowski, udawszy się do Miłosławia w d. 5 marca r. 1871, wręczyli czcigodnemu protektorowi stosowny dyplom. Odkąd, jak sam Seweryn, tak i zacna małżonka jego Franciszka z Wilkszyckich, stają się aniołami opiekuńczymi Towarzystwa, dbają o nie jak o własne dziecię, składają mu cenne dary, a nie zapomną o niem i w godzinę śmierci!
Około tegoż czasu w Toruniu, miejscu urodzenia Mikołaja Kopernika obywatele postanowili przygotować się do obchodu czterechsetnej rocznicy urodzin sławnego astronoma i w tym celu zawiązali komitet 10 maja r. 1870, pod przewodnictwem księdza kanonika Polkowskiego, który myśl do tego podał, plan ku termu wypracował i materyały zebrał. Komitet oddał całą spawę w ręce Towarzystwa Przyjaciół Nauk (r. 1870), którego zarząd ogłosił niebawem broszurę, zawierającą «Myśli o uczczeniu czterechsetnej rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika», napisaną przez ks. Polkowskiego, i postanowił: 1) wydać życiorys Kopernika, 2) album, zawierające portrety męża tego, dom urodzenia, medale wybite dotąd na część jego, pomniki postawione mu, nagrobek i inne pamiątki; 3) wybić medal. Nadto zarząd, ogłosiwszy konkurs do napisania życiorysu Kopernika, przeznaczył za najlepszy 500 talarów nagrody. Udział całego narodu w przygotowaniu do jubileuszu, odbytego w Toruniu d. 19 lutego r. 1873, wyraził się złożeniem na prenumeratę dzieła o Koperniku, napisanego przez ks. Polkowskiego, pamiątkowego albumu i medalu, poważnej sumy 12099 talarów, z których za potrąceniem rozchodów pozostało 55 talarów, na stypendyum imienia Kopernika w Warszawie przeznaczonych. Zarząd wywiązał się z przyjętego na się obowiązku znakomicie, a dzieło Polkowskiego, album pięknie wykonane i medal z napisem: «polskie go wydało plemię, wstrzymał słońce ruszył ziemię», wieki przypominać będą potomkom wielkie czyny przodków na polu nauki.
Jednocześnie z przygotowaniem do jubileuszu Kopernika dojrzewały inne sprawy Towarzystwa. Ogłoszony w lipcu r. 1858 konkurs do napisania «Historyi włościan i stosunków ekonomicznych w dawnej Polsce», pomimo kilkakroć przedłużanego terminu, zostawał bez skutku aż do r. 1870, w którym nadesłano dwie prace z Paryża i jedną z Warszawy W. A. Maciejowskiego. Ale autor jednej z tych prac J. B. Ostrowski w Paryżu umarł w tym