Strona:William Shakespeare - Burza.pdf/32

Ta strona została przepisana.

dania jakąś zepsutą kopję, lub tylko tekst poszczególnych ról, z których składali całość; uwaga ich jednak, że wydają z oryginałów, traktowana jako przeciwstawienie wydaniom in quarto, pozwala przyjąć za źródło tych ostatnich kradzież, nie zaś chęć samego autora do odmiennego opracowania szczegółów.
Późniejsze wydania. Wydania, tak quarto jak folio roją się od błędów drukarskich, które czasem zupełnie zatracają lub zmieniają sens zdania. Wobec jednak bogactwa języka szekspirowskiego poprawa tych błędów nie jest rzeczą łatwą, toteż każdy niemal z następnych wydawców krytycznych błędy te według swojego zdania rozwiązuje. Pracują nad wydaniami Szekspira — zacząwszy od wspomnianego Mik. Rowe (1709) — Aleks. Pope, znany poeta (1725), Theobald (1733), Dr. Samuel Johnson, sławny krytyk i gramatyk XVIII w. (1765). W drugiej połowie XVIII i w XIX w. pojawiają się coraz częściej wydania z poprawkami, coraz to nowemi, aż wreszcie po prasach Aleks. Dyce’a (wyd. 1853) ukazało się w r. 1866 wydanie t. zw. Cambridge-Edition, zestawione przez W. Clark’a i W. A. Wright’a, które dziś służy jako ostateczny wynik badań nad prawdziwym tekstem i postawa do cytat i tłumaczeń.
Podział twórczości Szekspira na cztery okresy. Daty wydań in quarto nie oznaczają wcale dat powstania dzieł, pozwalają jednak razem ze wzmiankami po prywatnych notatkach, jak lekarza Formana, aplikanta sądowego Manninghama, po dworskich zapiskach urzędu Master of Revels (»ochmistrza zabaw dworskich«), wreszcie ze Stationers Registers, zapisków cechu księgarzy, ująć twórczość Szekspira w pewne okresy.
Najogólniej dzieli ją krytyka współczesna na cztery okresy:
Pierwszy z nich, to okres do r. 1593, obejmujący pierwsze próby Szekspira. Na sztukach tych, do których z tragedyj należą: Tytus Andronikus, Romeo i Julia, z »historyj«: Henryk IV, Ryszard III i Ry-