świata, rewolucję informatyczną i pozostałe megatrendy cywilizacyjne. Dlatego też „stara” geopolityka stanowi już raczej archiwum myśli społeczno-politycznej i stosowanie jej metod badawczych i podejścia do analizy stosunków międzynarodowych nie daje możliwości rzetelnej pracy.
Należy podkreślić, iż w przypadku problemów związanych z próbą określenia, czym jest geopolityka jako współczesna dyscyplina badawcza, odwoływanie się przez niektórych badaczy do definicji i kategorii wypracowanych na początku XX w., a nawet w okresie zimnej wojny, nie odpowiada już realiom współczesności i głównym trendom rozwojowym nauk humanistycznych, w których coraz częściej „twarda” tematyka jest zastępowana przez „miękką”, dotyczącą problemów kultury, systemów wartości i sposobów postrzegania świata przez ludzi. Zarówno wielowymiarowość współczesnego środowiska międzynarodowego, jak i rozwój nauk humanistycznych wymagały stworzenia zupełnie nowego podejścia do badań geopolitycznych i wypracowania koncepcji „nowej” geopolityki.
Renesans geopolityki jako akademickiej dyscypliny badawczej nastąpił w dużej mierze dzięki odrzuceniu, czy też rewizji, dotychczasowych paradygmatów i podejść badawczych, co pozwoliło na ukształtowaniu się jej „nowej” odmiany. Renesans geopolityki był też związany z intelektualnymi wyzwaniami, stojącymi przed badaczami próbującymi zrozumieć i wyjaśnić dynamikę procesów międzynarodowych na przełomie XX i XXI w. Potrzeba powrotu do myślenia w kategoriach geopolitycznych została spowodowana wieloma czynnikami, wśród których wymienia się: rozpad świata dwubiegunowego, gwałtowny koniec ZSRR, powstanie zjednoczonej Europy i przemiany w stosunkach USA — Europa, globalizacja świata, trudności we wprowadzaniu „nowego ładu światowego”, zjednoczenie Niemiec, ożywienie nacjonalizmów etnicznych, pojawienie się nowych aktorów międzynarodowych itp.[1].
Wydarzenia końca XX w. zrodziły zapotrzebowanie na swoistą „wyobraźnię geopolityczną”, dzięki której można by dokonać opisu zmienionego systemu międzynarodowego oraz wskazać na politykę, której przyjęcie umożliwiłoby stawienie czoła wyzwaniom związanym z globalizacją świata i kształtowaniem się nowego ładu światowego. Przesłanki te zadecydowały o rehabilitacji terminologii geopolitycznej w interpretacji stosunków międzynarodowych. Ponadto do odrodzenia się geopolityki przyczyniły się w wielkim stopniu prace takich geografów, jak Yves Lacoste czy też Gearoid O'Tuathail, którzy zwrócili się ku tradycji geografii humanistycznej, a także wprowadzili do badań geopolitycznych
- ↑ Por. Przestrzeń i polityka…, s. 8-10, C. Jean, op. cit., s. 34.
