świecie i jej miejscu w nim. Wyobrażenia geopolityczne dostarczają mapy świata i stanowią jeden z elementów kulturowo-politycznej samoidentyfikacji. Stanowią one pewien sposób, w jaki wpływowe grupy społeczne definiują państwo, naród i świat. O'Tuathail, aby ukazać, czym są wyobrażenia geopolityczne, powoływał się na artykuł Davida Newmana, profesora geografii politycznej na Uniwersytecie Ben Guriona pt. Citizenship, identity and location: the changing discourse of Israeli geopolitics, który podjął się w nim analizy podstawowych wyobrażeń, istniejących w Izraelu. Wskazał na pięć dominujących sposobów definiowania miejsca państwa Izrael w świecie: 1) na Bliskim Wschodzie ― zgodnie z tym wyobrażeniem Izrael jest i musi być częścią swojego geograficznego regionu, częścią „nowego Bliskiego Wschodu”. Wsparcie dla tej koncepcji wychodzi przede wszystkim od obywateli urodzonych na Bliskim Wschodzie i nie mających innych doświadczeń kulturowych; 2) w Europie ― Izrael jest tu rozumiany kulturowo jako część Europy i sytuuje się gdzieś pomiędzy Paryżem a Pragą. Bazę społeczną stanowią tu przede wszystkim osoby będące założycielami państwa i twórcami jej nowoczesnych elit politycznych (byli to głównie imigranci z Europy Środkowo-Wschodniej), wspierani obecnie przez „nową emigrację”, głównie z terenów byłego ZSRR; 3) jako część żydowskiej diaspory ― „kraj bez granic”. Tak jest postrzegany przede wszystkim w licznych żydowskich diasporach rozrzuconych po świecie; 4) „51 stan USA” ― Izrael to najbliższy sojusznik USA, „najlepszy przyjaciel” i „jedyna demokracja na Bliskim Wschodzie”. Koncepcja wspierana przez wspólnotę amerykańskich Żydów i silne lobby amerykańsko-żydowskie; 5) „centrum świata” ― Izrael jest tu rozumiany jako „święta ziemia”, miejsce narodzin judaizmu i chrześcijaństwa oraz święte miejsce islamu. Taki obraz dominuje wśród wspólnot religijnych, ale także w przemyśle turystycznym oraz w mediach szukających sposobu na zakończenie konfliktów na Bliskim Wschodzie[1]. Są to zatem wyobrażenia lokujące dane państwo i zbiorowość w przestrzeni globalnej; dzięki ich znajomości można zrozumieć sposoby identyfikacji narodowej, tworzenia granic, znaczenie pojęć „tu” ― „tam”, „my” ― „oni”[2]. Kategoria „wyobrażeń geopolitycznych” stanowi jedno z kluczowych pojęć geopolityki krytycznej. Jako jeden z pierwszych geografów pojęcie to wykorzystywał francuz Yves Lacoste. Centrum swoich zainteresowań uczynił on właśnie kategorię „wyobrażeń geopolitycznych”, która według niego mogła być kluczem do
- ↑ G. O'Tuathail, Geopolitics. Global Problems and Regional Concerns, s. 83., D. Neuman, Citizenship, identity and location: the changing discourse of Israeli geopolitics, (w:) Geopoliticsl traditions, a century of geopolitical thought, ed. K. Dodds, D. Atkinson, Londyn 2000, s. 302-331.
- ↑ G. O'Tuathail, Geopolitics. Global problems and regional concerns, s. 84.