bożne dzieło wykonać; że Bóg daje nam łaskę za dobre nasze uczynki. 3cie nauczał: że człowiek za pomocą siły wolnéj woli może się wznieść do tego stanu, w którym może niegrzeszyć. Pelagiusz miał ucznia imieniem Celestyusza, który udał się do Afryki i nie z mniejszą od swego mistrza usilnością błędną tę naukę rozszerzał po Afryce; od obu tych kacerzy sekta ich imie wzięła. Skoro tylko pelagianizm wylęgać się począł, ś. Augustyn w tymże roku jął się pióra w obronie słowa Bożego i wiary świętéj; pismami więc swojemi, które są w dziesiątym tomie dzieł jego umieszczone, błędy tego kacerstwa o niewzruszoną opokę objawionéj prawdy roztrącił, i nieprzepartemi dowodami przekonał: że grzech pierworodny zlewa się na wszystkich potomków Adama, i że zwyciężająca łaska Boża, sama z siebie skuteczna i silna, do wypełnienia każdego pobożnego uczynku jest nam koniecznie potrzebna.
Kiedy Gotowie pod przewodnictwem Alaryka w r. 410 dobyli Rzymu, złupili go, ogniem i orężem zniszczyli: poganie miotali bluźnierstwa na chrześcian, i całą przyczynę tych ciężkich klęsk na nich składali, jakoby dla tego Rzym został od Gotów zniszczony, że cześć ich bogów zupełnie zniesioną, i z ich świątyń wymiecioną została, a natomiast religija chrześciańska jest zaprowadzona.
413 roku, Augustyn rozpoczął na odparcie téj potworzy nieoszacowane dzieło: o Mieście Bożém[1], które na dwadzieścia i dwie księgi podzielił. Piérwsze dziesięć ksiąg napisał przeciwko czcicielom fałszywych bogów, którzy o to spustoszenie Rzymu religiją chrześcijańską winili. W ostatnich dwunastu księgach skreślił historyją o początku, postępie i końcu Miasta Bożego i świata. To nieocenione Augustyna dzieło, jest bardzo przyjemnym i jasnym stylem na-
- ↑ Miasto w polskim języku znaczy nie tylko domy i mury, ale i mieszkańców, i społeczność miejską; bo tak się wyrażamy: poruszyło się całe miasto; wyszło całe prawie miasto.
