Strona:Z tajników archiwów dyplomatycznych (stosunki polsko-amerykańskie w latach 1948-1954).pdf/107

Ta strona została przepisana.

W dniu 4 lutego John McCloy zaprosił Winiewieza i Leona Barańskiego na rozmowę i powtórzył powody, które uniemożliwiają natychmiastową decyzję rządu USA popierania pożyczki ze strony Banku Międzynarodowego dla Polski. Najpierw Kongres musi uporać się z planem Marshalla, należy następnie uzgodnić z Polską warunki udzielania pożyczki.
W prasie amerykańskiej, zwłaszcza związanej z Partią Republikańską, pojawiły się artykuły przeciw udzielaniu Polsce pożyczki przez Bank Międzynarodowy. Zarzucono rządowi amerykańskiemu brak konsekwencji, z jednej strony forsowanie planu Marshalla dla powstrzymania komunizmu, z drugiej zaś chęć finansowego wspomagania gospodarki Polski jako kraju komunistycznego.
Stosunki gospodarcze polsko-amerykańskie przewijały się na łamach prasy poprzez poruszenie problemu pożyczki Banku Międzynarodowego i licencji eksportowych. W obu wypadkach wyrażono w większości opinię, że Polska zasługuje na pomyślne załatwienie tych spraw, a wszelkie trudności wynikają ze względów politycznych. Tylko dziennikarze reprezentujący prawicę głosili tezę, że pomoc dla Polski jest pomocą dla Związku Radzieckiego.
Jak wspomiano wcześniej rząd polski zwrócił się do Banku Światowego o udzielenie pożyczki w wysokości 40-50 mln dolarów na zakup sprzętu do wydobycia węgla kamiennego. 19 stycznia 1949 r. spotkali się na lunchu prezes Banku Światowego John J. McCloy mówił, że pożyczka taka powinna być uwarunkowana dostawami polskiego węgla do Europy Zachodniej, która potrzebuje go bardzo. McCloy oświadczył, że nie może dłużej zwlekać z decyzją o udzieleniu pożyczki, albo jej udzieli albo omówi. Odmowa — stwierdził — może być kłopotliwa dla banku z uwagi na międzynarodową opinię publiczną. Dodał przy tym, że Hilary Minc powołuje się na rozmowę z sekretarzem stanu powiedział, że Departament Stanu nie ma zastrzeżeń do tej pożyczki. Lovett później sprawdził tę informację i wynikało z niej, że sekretarz stanu nie przekazywał Mincowi takiej opinii[1].
W odpowiedzi na pytanie McCloya, Robert Lovett odrzekł, że amerykańska opinia publiczna nie przyjmie dobrze udzielenia pożyczki Polsce przez Bank Światowy. Argument z węglem polskim jest „cienki” ponieważ Polska i tak dostarczać go będzie na Zachód.

McCloy odparł, że 60% bankierów, z którymi rozmawiał opowiedzieli się za udzieleniem Polsce pożyczki, choć nie byli jej „entuzjastami”. Bank Światowy nie może się jednak narażać na zarzut, że odmawia udzielenia pożyczki z powodów czysto politycznych. Lorentt podkreślił, że Polska zwalcza plan Marshall i choćby z tego względu Departament Stanu nie może poprzeć udzielenia Polsce pożyczki. McCloy stwierdził,

  1. Central Files: 860C.51/1-1948. UPA Reel 15.