Strona:Z tajników archiwów dyplomatycznych (stosunki polsko-amerykańskie w latach 1948-1954).pdf/113

Ta strona została przepisana.

a) 222 wniosków dotyczących nieruchomości o łącznej wartości szacunkowej ok. 8 500 000 RM przedwojennych
b) 117 wniosków o zwrot lub odszkodowanie z tytułu utraty przedsiębiorstw, ruchomości i wierzytelności o wartości ok. 900 000 RM przedwojennych
c) wniosków o papiery wartościowe o wartości ok. 200 000 RM przedwojennych.
Akcja restytucyjna napotkała na poważne trudności ze strony amerykańskich władz okupacyjnych, trudności o podkładzie często politycznym, a posiadające charakter głównie prawny lub proceduralny[1].
W 1949 r. amerykańskie władze okupacyjne w Niemczech powiadomiły polski Konsulat Generalny we Frankfurcie, że z dniem 15 lipca 1949 r. odwołują akredytację dwóch pracowników rewidencyjnych pracujących w Konsulacie. Po zlikwidowaniu Polskiej Misji Rewidencyjnej na żądanie władz amerykańskich z początkiem 1949 r. pozostało jedynie dwóch pracowników polskich zajmujących się rewindykacją.
W związku z tą decyzją ambasador Winiewicz wystąpił 24 czerwca 1949 r. do sekretarza stanu z notą w której wyraził sprzeciw w imieniu rządu polskiego i poprosił władze amerykańskie o zezwolenie na dalsze prowadzenie prac rewindykacyjnych.
„Rząd Polski — głosiła nota — konserwatywnie przeciwstawiał się wszelkiemu ograniczeniu akcji rewindykacyjnych, takiemu, jak wyznaczenie przez władze amerykańskie terminów prekluzyjnych dla zgłoszenia roszczeń, gdyż tego nie można uważać za zgodne z duchem i literą wyżej wspomnianych zobowiązań. Równocześnie Rąd mój także podkreślił, że jest żywo zainteresowany w przyśpieszeniu rejestracji roszczeń rewindykacyjnych.
W czasie wymiany poglądów w tej sprawie między Ambasadą R P. a Departamentem Stanu, Sekretarz Stanu w swej nocie z 11 sierpnia 1948 oświadczył, że nie wyznaczono terminu prekluzyjnego dla roszczeń w odniesieniu do mienia kulturalnego i efektów i że poza tym uzasadnione indywidualne roszczenia rewindykacyjne będą rozpatrywane po pierwszym terminie prekluzyjnym, tj. po dn. 30 kwietnia 1948.
Po ustaleniu terminu prekluzyjnego dla roszczeń dotyczących mienia kulturalnego Zastępca Sekretarza Stanu p. Charles E. Saltzman stwierdził w liście z 15 kwietnia 1949 r., że nie istniał zamiar przesądzania interesów Polski i innych krajów, mających roszczenia i że — co więcej — władze amerykańskie nadal będą rejestrować wypadki zasługujące na uwzględnienie, przy czym nie wspomiano o terminie prekluzyjnym.
Jednym skutkiem daty końcowej byłoby wyeliminowanie mniejszych pozostałych roszczeń.

Odwołanie polskich oficerów rewindykacyjnych żądane przez amerykańskie władze okupacyjne, spowodowałoby przymusowe przerwanie rejestracji polskich rosz-

  1. AMSZ, Z9. T7. W1.