Strona:Z tajników archiwów dyplomatycznych (stosunki polsko-amerykańskie w latach 1948-1954).pdf/50

Ta strona została przepisana.

nych. Wiele wniosków polskich o ekstradycję władze amerykańskie pozostawiały bez odpowiedzi, lub też dawały zdawkową odpowiedź, że dana osoba jest potrzebna władzom amerykańskim w Niemczech „na czas nieokreślony”.
Amerykańskie władze okupacyjne w Niemczech stwarzały rozmaite trudności Polskiego przedstawicielstwa w amerykańskiej strefie okupacyjnej Niemiec. W takiej sytuacji rząd polski często interweniował poprzez ambasadę RP w Waszyngtonie. Interwencje m.in. dotyczyły trudności pracowników konsularnych, handlowych, ekstradycji zbrodniarzy wojennych, tolerowania wystąpień rewizjonistycznych itp.
W dniu 18 czerwca 1948 r. ambasador J. Winiewicz wręczył Normanowi Arniourę notę, który przyjął ją w zastępstwie sekretarza stanu G. Marshalla. Nota była reakcją rządu polskiego na ogłoszenie 7 czerwca 1948 r. oficjalnego tekstu zaleceń Konferencji sześciu państw w Londynie w sprawach Niemiec[1].
Rząd RP dał wyraz swemu przekonaniu, że załatwienie najważniejszych zagadnień związanych z likwidacją stanu wojny, spokojem i bezpieczeństwem międzynarodowym musi opierać się na zgodnym porozumieniu wszystkich wielkich mocarstw, a także powinno być przedmiotem konsultacji innych zainteresowanych państw. Z powyższych przyczyn — głosiła nota — „Rząd Polski z przykrością komunikuje Rządowi Stanów Zjednoczonych, że musi zaprotestować przeciw zaleceniom konferencji sześciu państw jako powziętych przez ciało przypadkowe, niekompetentne i nieuprawnione do zajmowania się tymi sprawami”. Jeżeli chodzi o treść zaleceń, Rząd Polski uważał, że są one objawem ignorowania słusznych i uzasadnionych postulatów tych państw, które w ostatniej wojnie poniosły największe ofiary w ludziach i największe straty materialne.

Dalej nota stwierdzała, że mimo wielokrotnych zapewnień ze strony rządu USA, że „kroki, które mają być powzięte, nie powinny w żadnym wypadku dać pierwszeństwa odbudowie Niemiec przed odbudową demokratycznych krajów Europy — jak Wspomina to nota amerykańska do rządu polskiego z 30 IX 1947 r. — powzięte w Londynie uchwały dają w rzeczywistości Niemcom Zachodnim priorytet w odbudowie w stosunkach do tych narodów, które z powodu agresji niemieckiej najbardziej ucierpiały. Przyjęte uchwały zdaniem Polski, utrwalają podział Niemiec oraz Europy. „Dlatego też Rząd Polski — głosiła nota z dużym niepokojem patrzy na postanowienia, pomijające tak istotne postulaty bezpieczeństwa zaledwie trzy lata po ciężkich doświadczeniach wojennych. W ustaleniu kryteriów bezpieczeństwa nie mogą w żadnym razie być pominięte państwa, które były przedmiotem i ofiarą najbrutalniejszej niemieckiej agresji”. Władze polskie uznawały decyzje londyńskie za sprzeczne ze zobowiązaniami międzynarodowymi a w szczególności z uchwałami jałtańskimi, uchwa-

  1. AMSZ, Z6. T1392. W89.