Strona:Z tajników archiwów dyplomatycznych (stosunki polsko-amerykańskie w latach 1948-1954).pdf/72

Ta strona została przepisana.

amerykańskiego jest obywatelem polskim, będzie zmuszony wyciągnąć konsekwencje związane z posiadaniem obywatelstwa polskiego.
W kwestii zasadniczej wnioski wysuniętego przez rząd Stanów Zjednoczonych, rozwiązania Komisji Mieszanej, Ministerstwo Spraw Zagranicznych stwierdzało, że „nie widzi celu dalszego jej istnienia[1].
Przypomnijmy, że Komisja Mieszana powołana została z inicjatywy strony polskiej, kiedy rząd USA wystąpił z roszczeniami przyznania opieki nad kilkudziesięcioma osobami aresztowanymi za zbrodnie pospolite, przeważnie bardziej ciężkie. Twierdząc, że są one obywatelami Stanów Zjednoczonych, Rząd RP uważał, że osoby te są obywatelami polskimi, ponieważ nie posiadały żadnych dokumentów, chociażby stwarzających prawdopodobieństwo ich obywatelstwa amerykańskiego.
W toku prac Komisji 24 osoby zostały zwolnione z aresztu i stąd odpadła potrzeba rozpatrywania tych spraw, a w stosunku do 36 osób komisji ustaliła, że chodzi tu o osoby, z rodziców obywateli polskich, które wraz z rodzicami przyjechały jeszcze w dzieciństwie do Polski z paszportami polskimi, korzystając w pełni z praw obywateli polskich, wykonywały obowiązki obywatelskie polskie, nigdy aż do aresztowania w latach 1945-1946 nie uważały się i nie były uważane za cudzoziemców, w szczególności nie rejestrowały się jako cudzoziemcy.
Sprawa sporów o uznanie obywatelstwa ciągła się także w 1949 r. Od zakończenia II wojny światowej do jesieni 1949 r. ok. 3 000 osób zostało uznanych w Polsce za obywateli amerykańskich i wyjechało do USA z paszportami amerykańskimi wizowymi przez władze amerykańskie. Na jesieni 1949 r. pozostawało jeszcze kilkaset wniosków posiadających uzasadnienie prawne.
Poza tym w latach poprzednich kilka tysięcy osób nieświadomych obowiązujących przepisów wniosło do władz polskich podanie o zarejestrowanie ich jako obywateli amerykańskich i o zezwolenie na wyjazd do USA. Według prawa polskiego w myśl ustawy o obywatelstwie z 1920 r. osoby te były obywatelami polskimi[2].

W dniu 18 maja 1949 r. ambasada amerykańska przedłożyła w MSZ aide-memoir stwierdzające, że według ewidencji ambasady istnieje ok. 390 spraw dotyczących osób, które są obywatelami amerykańskimi z wyłączeniem posiadania jakiegokolwiek innego obywatelstwa. Osoby te otrzymały paszporty amerykańskie lub „travel ordery” i oczekują wydania zezwoleń Milicji Obywatelskiej. Ponadto 150 innych osób zdaniem ambasady wydają się posiadać słuszne prawa do obywatelstwa USA, ale nie posiadają jeszcze dokumentów[3].

  1. Tamże.
  2. AMSZ, Z9. T27. W2.
  3. Tamże.