Strona:Z tajników archiwów dyplomatycznych (stosunki polsko-amerykańskie w latach 1948-1954).pdf/79

Ta strona została przepisana.

w siedzibie polskiej ambasady. Stwierdził on jednak, że po wyborach prezydenckich sytuacja się zmieniła[1].
W swojej polityce wizowej władze amerykańskie dyskryminowały członków PPR lub PPS. W tej sytuacji strona polska postanowiła zastosować posunięcia retaliacyjne. M.in. odmówiono w 1948 r. wizy wjazdowej Stewartowi Alsopowi znanemu komentatorowi amerykańskiemu. Sprawa ta była m.in. przedmiotem rozmowy Gallmana z Modzelewskim 23 grudnia 1948 r. Modzelewski odpowiedział, że Polska gotowa jest dojść do porozumienia ze Stanami Zjednoczonymi w sprawie obustronnego przyjazdu dziennikarzy, ale inicjatywa powinna wyjść ze strony amerykańskiej. Nie Polska bowiem stwarza trudności wizowe wynikające z przynależności partyjnej. Modzelewski wyraził pogląd, że pytanie o przynależność partyjną w amerykańskim kwestionariuszu wizowym powinno być usunięte. Polska nie będzie tolerować dyskryminacji w stosunku do członków partii i to partii rządzącej. Modzelewski przytoczył sprawę Jarosława Iwaszkiewicza, któremu odmówiono wizy jako podejrzanemu o członkowstwo partii. Gallman określił tę sprawę jako „bardzo niefortunne nieporozumienie”[2].
Radca ambasady USA Cecil B. Lyon złożonył w MSZ notę werbalną datowaną 7 X 1949 r. proponując utworzenia „w niedalekiej przyszłości” konsulatu Stanów Zjednoczonych w Katowicach.
Na pytanie czym motywuje propozycję oświadczył, że przesłankami gospodarczymi z uwagi na rolę jaką Śląsk może odegrać w wymianie handlowej między Polską a Stanami Zjednoczonymi.
MSZ było jednak zdania, że w ówczesnej sytuacji nie należy udzielać oficjalnej odpowiedzi na notę ambasady amerykańskiej. Podobne stanowisko zajęło także Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego 27 X 1949 r.
7 listopada 1949 r. ambasada USA ponowiła notę werbalną w sprawie utworzenia konsulatu amerykańskiego w Katowicach. W swej odpowiedzi z 11 XI 1949 r. MSZ powiadomiło ambasadę USA, że sprawa ta „jest rozważana” i Ministerstwo „nie omieszka powiadomić Ambasady o decyzji z chwilą gdy zostanie ona powzięta”[3].

Ponieważ MSZ nie udzielało w dalszym ciągu odpowiedzi Ambasada przedłożyła w MSZ aide-memoine datowane 7 grudnia 1949 r., które stwierdzało, że Departament Stanu „jest zaskoczony przeciągającą się zwłoką władz polskich w udzieleniu zatwierdzenia na otwarcie Konsulatu w Katowicach”. Amerykanie powołali się na fakt, że inne kraje mają swoje konsulaty w Katowicach. Ponadto powoływali się na

  1. Central Files: 860C.00/11-1948. UPA Reel 4.
  2. AMSZ, ZD. W17. T166.
  3. AMSZ, Z9. T6. W1.