Niestety podporządkowanie Polski nastąpiło drugiej stronie, Związkowi Radzieckiemu, co odbiło się głębokim piętnem na stosunkach polsko-amerykańskich. Dokumentuje to szczegółowo niniejsza książka.
Mimo, że Polska miała znacznie aktywniejsze stosunki z krajami zachodnimi, aniżeli pozostałe państwa socjalistyczne, zimna wojna spowodowała, że stosunki Polski z Zachodem znalazły się w stanie głębokiego kryzysu. Objawiało się to w gwałtownym spadku wymiany handlowej, kulturalnej, naukowej, drastycznym ograniczaniu wyjazdów i przyjazdów. Towarzyszyła temu zaostrzona retoryka propagandowa z obu stron, wzajemne ataki, a nawet prowokacje. Lata 1948 — 1956 to ponury okres w stosunkach międzynarodowych, który musiał również wywrzeć swe piętno na charakterze stosunków Polski z innymi krajami zachodnimi.
W okresie tym do najważniejszych zadań polskiej dyplomacji w stosunkach zZachodem należała:
- walka o zapobieżenie wybuchowi nowej wojny,
- uznanie przez państwa zachodnie granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej jako granicy ostatecznej,
- zapobieżanie odradzającemu się rewizjonizmowi w RFN, remilitaryzacji RFN, rozwiązanie problemu niemieckiego zgodnie z interesami bezpieczeństwa europejskiego,
- zapobieżanie pogarszaniu się stosunków bilateralnych Polski z krajami zachodnimi,
- ochrona, w miarę możliwości, interesów gospodarczych Polski w stosunkach z Zachodem,
- ochrona obywateli polskiego pochodzenia w krajach zachodnich, którzy padli ofiarą represji politycznych.
Czytelnik zapewne zwróci uwagę czytając niniejszą książkę, że często cytuję fragmenty odtajnionych dokumentów pochodzących z lat 1948 — 1954. Intencją moją było, aby w tej pracy przemówiły raczej dokumenty aniżeli słowo odautorskie. Dokumenty lepiej oddają atmosferę tamtych lat i spojrzenie polityków i dyplomatów na wzajemne stosunki między Polską i Stanami Zjednoczonymi.
Niniejsza książka obejmuje stosunki polsko-amerykańskie w latach 1948 — 1954, zarówno w płaszczyźnie polityczno-dyplomatycznej, gospodarczo-handlowej, kulturalno-naukowej, jak i polonijnej. Pierwsze trzy lata tych stosunków przedstawiłem w książce pt. „Polska-Stany Zjednoczone w latach 1945 — 1947”, która opublikowana została w roku 1990[1]. Obie książki stanowią logiczną całość, mianowicie obejmują stosunki
- ↑ Longin Pastusiak, Polska — Stany Zjednoczone w latach 1945 — 1947, Dom Wydawniczy HeroldPress, Warszawa 1990, s. 310.
