Starostowie tczewscy, jak starostowie w innych miastach, nie wywierali znaczniejszych wpływów na rozwój stosunków miejskich. Działalność ich ograniczała się do potwierdzenia wyborów, dokonanych do magistratu, oraz do odbierania od potwierdzonych przysięgi. Tak było w Gniewie a nie inaczej w Tczewie. Potwierdza to memorjał wyżej wspomniany z r. 1634 podając, że starostowie nie chcą potwierdzać urzędników, utrudniają wybory, chcąc mieć burmistrzów podług swego życzenia. Działalność administracyjno-państwowa u starostów zeszła na plan drugi, zwłaszcza od kiedy starostowie, posiadając oprócz starostwa jeszcze wiele innych urzędów, starostwa oddawali dzierżawcom w arendę. U tych już tylko interes odgrywać mógł rolę, stąd naruszanie przywilejów miejskich, ograniczanie praw miejskich, powodujące wobec przeżytego ustroju miast, nieodpowiadającego wymogom czasu, powolny ich upadek. Starosta obejmował starostwo przedewszystkiem po to, by uzyskać dochody związane z tym urzędem. Dochody starosty tczewskiego składały się: [1]
z czynszu gruntowego miasta Tczewa marek 201 czyli fl. 134, —
z czynszu od placu zamkowego i ogrodów przy ul. Wąskiej,
z czynszu od śpichlerza nad Wysoką Bramą, od młyna wodnego pod miastem, od promu na Wiśle i od rybołóstwa,
z dochodów majątków Zajączkowo i Mała Słońca,
z czynszu wiosek gburskich: Rokitki, Dąbrówka, Gorzędziej i Lubiszewo i z pewnych udziałów w dochodach z kar sądowych i cechowych, jak wyżej widzieliśmy.
Dochody te wynosiły w roku 1565 w florenach 2699, zaś w roku 1765 stosownie do obniżenia się wartości pieniądza 12.764 fl. i 14 gr. Starostwo tczewskie należało z dawien dawna do najmniejszych pod względem dochodowości, takie było już za czasów krzyżackich wójtostwo (Vogtei) tczewskie i te same posiadało źródła dochodu. Przynosiło wówczas mk. 1684 dochodu, który jednak wędrował do kasy głównej zakonu. Zamku starosta tczewski nie posiadał nigdy. Lustracja starostwa z r. 1664 wyraża się: żadney dla JMci Pana Starosty niemasz Residentiey, bo dwór, który przy Mieście bywał, ieszcze za pierwszey woyny zniesiony, dotąd nie iest pobudowany. Dwór, o którym tu mowa, znajdował się obok młyna. Podług lustracji z roku 1565 był on otoczony płotem o jednej bramie. Parter domu mieszkalnego, mającego dwa pietra, zamieszkiwał starosta, na piętrze znajdowała się sala. Obok domu mieszkalnego stała czeladnia, browar i zabudowania gospodarcze; w słodowni, znajdującej się w ruinach starego zamku, mie-
- ↑ Dokładny spis starostów tczewskich podał Ks. Paweł Czaplewski. R. T. N. 26—28,
