Strona:Zielinski Historia Polski-rozdzial6.djvu/001

Ta strona została przepisana.
6
rozdział
szósty
Czas przewrotu i pierwsze lata rządów pomajowych

Upadek rządu Grabskiego otworzył nowy trudny okres w życiu politycznym i gospodarczym kraju. Sygnalizowały to już perypetie z utworzeniem nowego rządu. Wynikały one zarówno z narastających trudności gospodarczych, szczególnie wywołanych wojną gospodarczą, jak i z przyczyn politycznych. Chodziło mianowicie o to, by skład nowego rządu nie doprowadził do dalszego zaognienia stosunków z Piłsudskim, a poza tym, by rząd ten przybrał w miarę możliwości charakter rządu „zgody narodowej”, sięgającej od stronnictw prawicy po PPS.

Rząd Aleksandra Skrzyńskiego.
Problem organizacji najwyższych władz wojskowych

Jednakże Piłsudski i jego zwolennicy nie kwapili się bynajmniej do zgody i ugody. Były Naczelnik Państwa sprzeciwiał się zdecydowanie polityce kolejnych rządów od śmierci prezydenta Narutowicza w sprawach wojskowych, w szczególności rządowym projektom ustawy o organizacji najwyższych władz wojskowych. Chodziło o to, że projekty te przewidywały kontrolę rządu i sejmu nad wojskiem i jego naczelnym dowództwem. Piłsudski, który tylko siebie widział w roli naczelnego wodza, sprzeciwiał się stanowczo wszelkiemu uzależnieniu od skłóconego i „skorumpowanego” — według niego — sejmu oraz dominującego w nim „rozwydrzenia” partyjnego... Ze szczególną przy tym gwałtownością atakował gen. W. Sikorskiego, który jako minister spraw wojskowych w rządzie W. Grabskiego przygotował w 1924 r. kolejny, najświeższy projekt organizacji najwyższych władz wojskowych. W publicznej enuncjacji „samotnik z Sulejówka” określił tę inicjatywę jako „niecną robotę, szkodliwą nie dla wojska jedynie, ale i dla państwa”.
Ostry antagonizm między Piłsudskim a Sikorskim pogłębiała polityka personalna tego ostatniego w wojsku, nie cofająca się niekiedy przed represjami