ciła r. 1768 komisyom ustanowionym pod nazwą boni ordinis, czyli dobrego porządku, „aby wszystkie dochody miejskie spisały i rozmiarkowanie onych uczyniły“. Po ustanowieniu Rady Nieustającej (w r. 1775) należało do władzy departamentu policyi, rachunki od miast królewskich odbierać i roztrząsać a dochodami jak najpożyteczniej dla miast i Rzeczypospolitej rozporządzać. Przez działalność Komisyj dobrego porządku zaczęła się pomnażać pomyślność i ludność wszystkich miast Rzeczypospolitej. Po dobie ich upadku z czasu panowania dwóch Sasów, zaczął się widocznie dźwigać dobrobyt za Stanisława Augusta.
Komisye graniczne. Spory o granice dóbr ziemskich należały do sądów podkomorskich. Jeżeli jednak zachodził kontrowers między szlachcicem a królem, t. j. spór graniczny z królewszczyzną, w takim razie już od XV wieku wyznaczano komisyę graniczną, która spór rozstrzygała i akta składała do metryki koronnej. Do składu takiej komisyi granicznej od wieku XVI należał i podkomorzy lub jego komornik z tej ziemi, w której się toczył spór graniczny.
Komisye wojewódzkie. Ustanowione w r. 1815 na kongresie wiedeńskim Królestwo Kongresowe czyli t. zw. Kongresówka, podzielona została na 8 województw: Krakowskie, Sandomierskie, Mazowieckie, Kaliskie, Lubelskie, Płockie, Podlaskie i Augustowskie. Zarząd każdego województwa został nazwany Komisyą wojewódzką, a naczelnik jego prezesem komisyi wojewódzkiej. W r. 1832 z 8-miu województw utworzono 5 gubernii, Komisye wojewódzkie przemieniono na Rządy gubernialne, a prezesów na gubernatorów.
Komisye rządowe. Tak nazwane zostały władze naczelne czyli ministerstwa w Królestwie polskiem utworzonem r. 1815 na kongresie wiedeńskim. Komisyi tych było cztery, a mianowicie: 1) Komisya rządowa wyznań religijnych i oświecenia publicznego, 2) Komisya rządowa spra-
