Strona:Zygmunt Zaleski - Z dziejów walki o handel polski.pdf/19

Ta strona została przepisana.

gał się z akcją tą w Księstwie. Ustawa odnośna wyszła w r. 1823.
W tym samym czasie reformowym doczekali się także żydzi swej emancypacji, podlegając jeszcze przez pewien czas niektórym raczej faktycznym niż prawnym ograniczeniom.

Przejścia wojenne, tradycje napoleońskie, związki narodowe, reformy emancypacyjne, rozszerzenie swobód — wszystko to musiało obudzić drzemiące w społeczeństwie siły i porwać je do pracy w licznych kierunkach. Dochodzi do tego jeszcze rzecz dla przedmiotu naszego ważna: tak okres pierwszy porozbiorowy jak lata następujące po pokoju wiedeńskim przyniosły Księstwu wcale wygodny dobrobyt materjalny. Stare formy pracy gospodarczej pozostały, warunki były na rynkach dość korzystne, i życie gospodarcze przedstawiało się mimo przemian poruszonych spokojnie. Względny ten dobrobyt sprzyjał pewnemu rozszerzeniu się działalności warstw społecznych. W okresie tym zakwitły niektóre działy pracy, handel nabywał nowego rozmachu, rolnictwo ulepszało się; na czas ten przypada n. p. rozkwit chmielnictwa w Wielkopolsce, które przez kilkadziesiąt lat stanowiło dobre źródło dochodu dla małych zagrodników niektórych powiatów zachodnich.[1] Obdłużenie własności ziemskiej, było jednakże bardzo wielkie, to też przeszły niektóre znaczne posiadłości

  1. Zygmunt Zalewski, Die Entwickelung des Neutomischler Hopfenbaues (w man.).