Strona:Zygmunt Zaleski - Z dziejów walki o handel polski.pdf/33

Ta strona została przepisana.

gać w nędzy. A potrzeba instytucji takiej była, skoro wspierała rocznie około 70—100 pracowników handlowych.
Różni się zasadniczo towarzystwo od innych urządzeń dobroczynnych tem, że polega na samopomocy, stanowi pewnego rodzaju ubezpieczenie własne członków. Wszelkie ważne organizacje starszego pochodzenia zradzały się w formie takiej „wzajemnej pomocy” materjalnej. W tej formie powstawały też liczne organizacje pracowników handlowych. System samopomocy jest doskonałym środkiem wychowawczym, w dziedzinie zrzeszeniowej pierwszorzędnej wartości.
Towarzystwo nasze ograniczało się ustawowo i faktycznie w pierwszym okresie do pomocy materjalnej i było w rzeczy samej jedynie organizacją charakteru charytatywnego, jakkolwiek przez ograniczanie na pewną warstwę zawodową dać musiało podwaliny do rozbudzenia dążności kulturalnych zawodowych.

  1. Stosunek narodowościowy polegał na zupełnej zgodzie. Jak w życiu towarzyskiem i społecznem owych czasów nie znano przeciwieństwa i separacji narodowościowej w ogóle, tak w życiu zrzeszeniowem pracowano parytetycznie i zgodnie. Niemcy przemawiali na zebraniach po niemiecku, Polacy