Sztuka rymotwórcza/Do Najjaśniejszego Miłościwego Pana Stanisława Augusta...
| ←Treść materyi | Sztuka rymotwórcza Do Najjaśniejszego Miłościwego Pana Stanisława Augusta Króla Polskiego Wielkiego Księcia Litewskiego etc. etc. Franciszek Ksawery Dmochowski |
Przedmowa→ | |
Do Twego, Panie, łaskawy, tronu,
W którym nauki mają schronienie,
Zbliżam się z snopkiem nowego plonu,
Sztuki poetów niosąc Ci pienie.
Ci bajki piszą, owi satyry,
Inni sielanki i pieśni krasne.
Ja chciałem obraz ich sztuki szczery
Wydać i prawa odlać jej własne.
Wszystko się w pewnej mieści osnowie,
Złe to być musi, co ślepo leci.
Mają przepisy filozofowie,
Mają je mówcy, mają poeci.
Dowcip, co śmiałym buja polotem,
Puściwszy wolne malowni skrzydła,
Żeby opacznym nie poszedł zwrotem,
Musi szanować sztuki prawidła.
Czy śpiewa królów przeważne sprawy
Odgłosem trąby lub dźwiękiem lutnie,
Czyli na dudce nuci murawy
Albo na gęśli narzeka smutnie -
Zawsze się w pewnych zamyka szrankach,
Aby do rzeczy wydał dźwięk sfornie;
Ani tam może grać na multankach,
Gdzie trzeba głośnej użyć waltornie.
Cóż gdy poważny koturn wystawi
I strasznym serca widokiem zmiesza,
Możeż tak śpiewać jak ten, co bawi
I trefną ludzi sceną rozśmiesza?
Wiele kosztuje poety imię
Trzeba znać różnych rodzajów tony.
Sam tylko może w treściwym rymie
Wsławić się dowcip sztuką ćwiczony.
Mędrzec z Stagiry prawa jej mierzył,
Horacy zwięzłym rymem przestroił,
Wida, Włoch, gładkim pędzlem rozszerzył,
Pop Anglom, Despro Frankom przyswoił.
Tych mistrzów ja się trzymałem toru,
Naturę mając na oku ściśle.
Jeźlim nie doszedł mojego wzoru,
Nie wstyd mię upaść w dobrym zamyśle.
Czcią przenikniony wszystek głęboką,
Tobie oddaję dzieło to. Panie!
Jeźli łaskawe rzucisz nań oko,
Zyskałem świata całego zdanie.
Jestem
z najgłębszym uszanowaniem
WASZEJ KRÓLEWSKIEJ MOŚCI
Pana Mego Miłościwego
wierny poddany,
Ks, Franciszek Dmochowski, S. P.