Uchwała Sejmu o bezkrólewiu i niepodległości Polski oraz o powołaniu Rządu Narodowego
| Uchwała Sejmu o bezkrólewiu i niepodległości Polski oraz o powołaniu Rządu Narodowego | |||
| 25 stycznia 1831, Warszawa |
Uchwała o rządzie z dnia 29 stycznia 1831 r.
Izba senatorska i izba poselska, stosownie do przedstawionego im przez komisje sejmowe projektu i po wysłuchaniu tychże komisji, zważywszy, iż wskutek uchwały sejmowej, na dzień 25 stycznia r.b. w połączonych izbach zapadłej, stosunki polityczne z cesarzem rosyjskim zerwane zostały, i przekonawszy się o potrzebie postanowienia Rządu Tymczasowego, uchwaliły i uchwalają, co następuje.
Art. 1.
Tytuł I i rozdział II tytułu III ustawy konstytucyjnej Królestwa Polskiego, oraz mające z niemi związek przepisy, statutami organicznemi i innemi prawami i postanowieniami objęte, niemniej art. 108, co się tyczy książąt z krwi cesarsko – królewskiej, uznają się odtąd za nieobowiązujące.
Art. 2.
Wszelkie inne przepisy tejże Ustawy konstytucyjnej oraz mające z niemi związek przepisy, statutami organicznemi i innemi prawami i postanowieniami objęte, utrzymują się w swej nienaruszonej mocy, o ile przez uchwały niniejszego sejmu nadzwyczajnego zmienionemi lub uchwalonemi nie były i jeszcze zmienionemi lub uchwalonemi nie zostaną.
Art. 3.
W czasie teraźniejszego bezkrólewia rozdziały I, III i IV tytułu III Ustawy konstytucyjnej zawieszają się w swej mocy, zachowując jednakże art. 78, 79, 80 i 82; również aż do wyboru nowego króla zawieszają się w swej mocy wszelkie artykuły, gdzie osoba króla i jego familia lub ich prerogatywy są wzmiankowane, a w miejsce tychże wstępują przepisy, artykułami następującemi objęte.
Art. 4.
Sprawowanie władzy królewskiej konstytucyjnej powierzonem zostaje Rządowi Narodowemu Królestwa Polskiego, o ile niniejsze prawo ja zakreśla; reszta władzy takowej zostaje przy obu izbach.
Art. 5.
Rząd Narodowy składać się będzie z prezesa i czterech członków, którzy żadnego urzędu etatowego sprawować, a gdyby byli senatorami lub członkami izby poselskiej, przez czas swego urzędowania w izbach zasiadać nie mają. W niebytności prezesa zastąpi go członek, najwięcej przy wyborze kresek mający. Działania rządu w komplecie najmniej trzech odbywane i większością rozstrzygane będą. Jeżeli zajdzie równość głosów, członek najmniej kresek mający, wyjść powinien. Gdy wódz naczelny, stosownie do art. 10 ustawy z dnia 24 stycznia r.b. zasiadać będzie w rządzie, wówczas, w razie równości głosów wyjść ma również ten członek, który przy wyborze najmniej ma kresek.
Art. 6.
Podawanie kandydatów, równie jak wybór prezesa i członków Rządu Narodowego, dopełni się w połączonych izbach w następujący sposób: każdy członek pada najprzód na osobnej liści dwie osoby, które na prezesa proponuje; z list tych dwaj, najwięcej mający za sobą głosów, będą kandydatami, z których izby podług prawa z dnia 22 stycznia r.b. prezesa wybiorą. Po wyborze prezesa, następnie każdy z członków poda na liście osobnej cztery osoby, które na członków rządu proponuje; z list tych ośmiu najwięcej za sobą mających głosów, będą kandydatami, z których izby członków wybiorą.
Art. 7.
Wszystkie akta publiczne trybunałów, sądów i magistratur jakich bądź, po dniu 29 listopada 1830 zaszłe, wydawane będą w imieniu Rządu Narodowego, co jednak nie ubliża wydanym już w innem imieniu aktom i wyrokom. Monety i stemple nosić będą oznaki narodowe, przez rząd wskazane. Prawa i postanowienia rząd ogłaszać jest obowiązany.
Art. 8.
Rząd Narodowy rozrządza dochodami państwa, stosownie do budżetu, przez sejm zatwierdzać się mającego.
Art. 9.
Do traktatów przyjaźni, pomocy handlu oraz zaciągania bądź w kraju, bądź za granicą pożyczek, stosownie do potrzeb budżetem wskazanych, Rząd Narodowy upoważnionym zostaje. Wszelkie zaś inne traktaty zawierać będzie Rząd Narodowy, lecz, aby były obowiązujące, sejm je ratyfikować powinien.
Art. 10.
Rząd Narodowy w razie nieobecności sejmu mianuje zastępcę naczelnego wodza, a zawsze oficerów wyższego stopnia, zacząwszy od jenerała brygady, na przedstawienie naczelnego wodza. Mianować będzie ministrów, radców i referendarzy stanu, prezesów i członków władz naczelnych, od komisji rządowych niezawisłych; prezesów, prokuratorów i sędziów wszystkich sądów; prezesów i komisarzy wojewódzkich; agentów dyplomatycznych, niemniej wszelkich urzędników włącznie aż do naczelników wydziałów w komisjach rządowych, na koniec urzędników w hierarchii duchowej niższych w stopniu od biskupa, którzy od nominacji królewskiej zawiśli. Również ma prawo zatwierdzać wybory rektorów uniwersytetu, zawieszać i odwoływać urzędników odwołanych; niższych zaś urzędników mianuje rząd przez upoważnione do tego władze.
Art. 11.
Sejm wybiera senatorów z podanych sobie przez senat, w podwójnej liczbie na każde miejsce, kandydatów, wybiera również biskupów i prezesa głównej izby obrachunkowej.
Art. 12.
Prawo ułaskawienia służyć ma Rządowi Narodowemu, który może darować lub zmniejszyć karę; wyłącza się kara za zbrodnie stanu, która, na podstawie Rządu Narodowego, jedynie przez sejm ułaskawioną być może.
Art. 13.
Uzupełniając art. 5 uchwały sejmowej z dnia 24 stycznia 1831 r. o atrybucjach naczelnego wodza, a najwyższe dwie klasy krzyża wojskowego nadaje Rząd Narodowy na przedstawienie naczelnego wodza.
Art. 14.
Wykonywanie praw i postanowień powierzone będzie stosownie do przedmiotu ministrom: Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Sprawiedliwości, Spraw Zagranicznych, Spraw Wewnętrznych i Policji, Wojny, tudzież Przychodów i Skarbu. Wszelkie postanowienia Rządu Narodowego, Aby miały moc wykonawczą, powinny być podpisane przez prezydującego w rządzie, a kontrasygnowane przez jednego z ministrów, który jest odpowiedzialnym za kontrasygnowanie postanowienia. Ministrowie mają prawo, lub wezwani być mogą przez Rząd Narodowy, do zasiadania w nim z głosem doradczym.
Uchwała o Kokardzie Narodowej z dnia 7 lutego 1831 r.
Izba senatorska i izba poselska, po wysłuchaniu wniosków komisji sejmowych, zważywszy potrzebę nadania jednostajnej oznaki, pod którą winni się łączyć Polacy, postanowiły i stanowią.
Art. 1.
Kokardę Narodową stanowić będą kolory herbu Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, to jest kolor biały z czerwonym.
Art. 2.
Wszyscy Polacy, a mianowicie wojska polskie te kolory nosić mają w miejscu, gdzie takowe
oznaki dotąd noszonemi były.
