Bolesne strony erotycznego życia kobiety/Histerja
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Bolesne strony erotycznego życia kobiety |
| Podtytuł | Bolesne strony płciowego życia kobiety |
| Wydawca | Ars Medica |
| Data wyd. | 1930 |
| Druk | Drukarnia Vernaya Sp. Akc. |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Może o żadnej chorobie nie mówi się ciągle tak dużo, a zarazem tak mylnie jak o histerji. Przeciętny człowiek ma też dlatego o tej chorobie zupełnie mylne zapatrywanie, a miano histeryczki równa się omal obeldze dla kobiety. Pochodzi to stąd, że histerję miesza się z najrozmaitszemi chorobami, jakoteż twierdzi, że właściwie nie jest ona chorobą, ile raczej jakimś rozkapryszeniem, czy udawaniem. A tymczasem sprawa przedstawia się zupełnie inaczej i prawdziwa histerja nie jest wcale żadnem udawaniem ale ciężką, poważną, choć bardzo często uleczalną chorobą. Również błędne są zapatrywania co do przyczyny powstawania tej choroby. Sama nazwa histerji pochodzi od greckiego wyrazu „hystera“, co oznacza na polskie macicę, gdyż dawniej przypuszczano, że jest to choroba występująca tylko u kobiet i stojąca w ścisłym związku z organami płciowemi, zwłaszcza z macicą. Temu zapatrywaniu hołduje jeszcze obecnie wielu lekarzy, gdy słynny Freud wyraził się, że histerja ma zawsze za tło seksualizm w postaci jakiegoś urazu psychicznego z lat dziecinnych, który siedzi niejako uwięzgnięty w psyche kobiety, a nie mogąc się wyswobodzić, przeradza się (konwersja) w inne objawy chorobowe, które są jakby symbolami tej właściwej przyczyny. Chcąc więc taką chorą uleczyć, trzeba przedewszystkiem dojść do właściwego punktu bolesnego duszy, a więc owego urazu psychicznego, drogą rozmaitych dociekań, co zowiemy psychoanalyzą. Tymczasem zapatrywanie to (to znaczy, że histerja ma zawsze tło seksualne) jest mylne. Tło to bez wątpienia w wielu wypadkach daje się wykazać, ale nie jest wcale jedynem i zawsze obowiązującem. Przedewszystkiem przeciwko temu przemawia fakt, że histerja (wprawdzie rzadziej) występuje u mężczyzn, a nawet i dzieci. Ponadto w wielu wypadkach histerja zjawia się dopiero u kobiety (przedtem zupełnie zdrowej) w późniejszym wieku a w wielu wypadkach przyczyna powstania choroby leży w obciążeniu dziedzicznem, naśladownictwie, gnuśnem życiu, a nie rzadko po nagłym afekcie naprzykład strachu.
Natomiast wszyscy zgadzają się obecnie na tym punkcie, że istota histerji polega na oderwaniu się pewnej grupy psychicznej od całokształtu umysłowego, co zowiemy dissocjacją. Ta oderwana grupa może niejako pędzić potem samoistny żywot, a więc mieć swoją odrębną pamięć, uczucia, a nawet świadomość, co w ciężkich przypadkach prowadzi do tak zwanego rozdwojenia osobowości, występującego nieraz atakami. Atak taki może przypominać żywo zwykłą epilepsję, przyczem jednak chora wykonuje pewne ruchy czy czynności i przybiera pozy, które są niczem innem jak symbolem owego uwięzgniętego urazu psychicznego, ale często tak zmienionego, że wyrobić sobie o nim właściwego zdania bez dłuższego badania nie można.
W ciężkich wypadkach przychodzi do rozdwojenia osobowości, chora traci na chwilę przytomność, a potem staje się jak gdyby zupełnie inną osobą. Nie rzadko charakter i usposobienie są wręcz przeciwne jak w stanie normalnym. Pamięta ona doskonale wszystkie przeżycia z poprzedniego ataku, natomiast absolutnie nic nie wie o właściwej swej istocie, o której często twierdzi, że jej nie zna. W hypnozie udaje się nieraz połączyć te dwie osobowości ze sobą, co zarazem działa znakomicie leczniczo. Wspominaliśmy, że często twierdzi się w życiu, że histeryczka nie jest chorą, ale udaje chorobę, pochodzi to stąd, że objawy histeryczne są najrozmaitsze, łudzą nieraz wszystkie niemal inne cierpienia, zjawiać się mogą na zawołanie i nagle i również nagle ustępować, czem tłumaczymy sobie cudowne czasem wyleczenie ciężkich chorób, opierających się dotąd wszelkiemu leczeniu. Niektóre objawy w histerji są tak częste i typowe, że znane są nawet laikom; należy tutaj naprzykład ból uciskowy głowy przypominający wbijanie gwoździa (clavus hystericus), uczucie kuli w przełyku (globus hystericus), zaburzenia smaku, powonienia, czucia dotyku i bólu, porażenia (abasia), kończyn dolnych, nagłe zaniewidzenia i t. p. Typowe są również objawy w sferze duchowej. Najczęściej występuje kapryśność, ciągła zmiana usposobienia, płacz, to znowu śmiech, obawy, zwidywania, oskarżania siebie lub innych (naprzykład o niemoralne prowadzenie się, zgwałcenie), chorobliwe bujanie fantazji, prowadzące nieraz do kłamstw, w które chora sama święcie wierzy (pseudologia phantastica). Doprowadziło to już nieraz do bardzo przykrych spraw sądowych.
Histeryczki są bardzo podatne na suggestję obcą czy też własną, czyli autosuggestję i z tego też powodu u osobników takich na widok jakiegoś cierpienia wystąpić ono może w tej chwili i u niego, czem tłumaczymy sobie tak zwane epidemje duchowe, naprzykład po klasztorach, pensjonatach żeńskich, wsiach i t. d. Tak naprzykład nierzadkie w średnich wiekach opętania przez czarta, nawiedzania w nocy kobiet przez wilkołaków (succubi) nie były niczem innem, jak tylko ciężkiemi atakami histerji, występującemi epidemicznie.
Nieraz lekarz przez nieostrożne zapytania o dany objaw, ze zdziwieniem zauważa, że na drugi dzień u chorej jest on już wyraźnym. Osoba cierpiąca na ciężką histerję, może przez autosuggestję wywołać u siebie nawet zmiany anatomiczne, naprzykład pęcherze i wynaczynienia skóry, obrzęki i krwawienia, co nieraz spotyka się pod postacią tak zwanej stygmatyzacji.
