Dekret dnia 9 Maia 1808 względem konskrypcyi
| Dekret dnia 9 Maia 1808 względem konskrypcyi | |||
| Publikator: Dzienniki Praw Księstwa Warszawskiego. Od Nru 1. Do Nru 12. (1810), nr 3, str. 97-112 |
Ma bydź nieodwłocznie w całem Xięstwie Warszawskiém, w Miastach i wsiach, uczyniony popis woyskowy obywatelów i mieszkańców osiadłych, nieosiadłych i pod
iakimkolwiek bądź pozorem do kraiu przywiązanych, bez względu na ich urodzenie, stan, dostoieństwo, rzemiosło i wyznanie.
Wyłączeni są od popisu obywatele na urzędzie i w służbie cywilney akntualnie zayduiący się, w ciągu swoiéy służby.
Duchowni maiący iuż poświęcenia i klerycy tak świeccy iako i zakonni obrządków łacińskiego i greckiego; tudziesz pastorowie wyznań Ewangelickich, wyłączeni są od popisu; klerycy porzuciwszy stan duchowny, należą do popisu.
Professorowie i nauczyciele szkół i szkołek za wniesieniem Dyrekcyi edukacyi publicznéy, przez Ministra Spraw wewnętrznych od popisu mogą bydź uwolnieni.
Z żydów w Xięstwie Warszawskiém mieszkaiących, choćby skąd innąd rodem byli, ieden tylko Rabin i ieden kantor przy kazdym kahale, wyłączonym bydź ma od popisu woyskowego.
Zapisanie w Gwardyi Narodowéy wiek popisowy maiących, od popisu woyskowego nie uwalnia.
Wiek iest zasadą popisu woyskowego, do którego wszyscy lat dwadzieścia i dzień ieden maiący, aż do lat dwudziestu ośmiu skończonych, należą bez wyłączenia.
Ktokolwiek ma lat dwadzieścia ośm i dzień ieden, od popisu woyskowego iest wolny.
Jak prędko Nasz rozkaz przez Ministrów Wewnetrznego i Woyny, obiawionym będzie prefektom Departamentów, a przez tych ogłoszony po Powiatach; każdy Podprefekt sporządzi popis każdego oddzielnie miasta i wsi; i odeśle go od całego Powiatu Prefektowi, a Prefekt od całego Departamentu, w iednym exemplarzu, Ministrowi Spraw wewnętrznych, w drugim Ministrowi woyny.
Każde miasto, wieś, pustkowie, młyn, karczma, iakiegokolwiek bądź nazwiska mieskanie oddzielne, obowiązane iest, wszystkich którzy wiek popisowy maią podług metryk wiernie Podprefektowi
przedstawić; gdyby którego z nich utaiło, zapłaci za każdego utaionego do kassy Podprefektury złotych Polskich tysiąc.
Wszyscy, którzy metryk mieć nie mogą, choćby lat więcéy iak popisowe mieć się oświadczali, ieżeli młodszemi się okazuią, a udowodnić wieku swego nie mogą, maią bydź w tabellę popisu wciągnieni, i za dwudziestu ośmioletnich uważani; w czém zwierzchności miast i wsiów zachowaią się wiernie, pod odpowiedzią osób.
gdyby wiek popisowy maiący, sam się utaił, winę złotych polskich tysiąc zapłacić powinien z swego maiątku; a gdyby nie był w stanie, gmin obowiązany znać osoby które go składaią i dochodzić wieku każdéy, wyręczyć go i summę tę zapłacić przymuszony będzie.
Gdyby Podprefekt, którego z przedstawionych sobie popisowych, wciągnąć w Tabellę popisu zaniedbał, ma podpaść téy saméy winie, do kassy Prefektury zapłacić się mianéy, i jako niedokładny, albo podeyrzany urzędnik bydź przez prefekta Ministrowi Spraw Wewnetrznych doniesiony.
Utaieni, za pierwszą o tém wiadomością, maią bydź zaraz do woyska wziętemi bez losowania.
Tabella popisowa ma mieć rubryki następuiące: 1. Numer, 2. Imię, nazwisko, 3. wiek, 4 stan, urodzenie, 5 wzrost, 6. wolny, czy żonaty? 7. stan iego zdrowia, 8 gdzie iest osiadły, mieszka lub przebywa?
Popis w tabelli powinien bydź podzielony wiekiem na cztery wezwania: pierwsze obeymować ma lata wieku 21go i 22go, drugie lata wieku 23go i 24, trzecie lata wieku 25go i 26go, czwarte lata wieku 27go i 28go.
Tabelle powinny bydź porządkiem wieku ciągle ułożone, n. p. pierwsze wezwanie zaczyna się od numeru pierwszego, aż do nuemru ostatniego popisowego pierwszego wezwania: potem drugie wezwanie od numeru pierwszego, aż do numeru ostatniego popisowego drugiego wezwania, i. t. d. Ostatni numer każdego wezwania okauie liczbę popisowych do niego należących.
Kto raz w tabellę popisu wciągniony został, choćby miał więcey lat iak popisowe, z ogółu popisu samowładnie nie wychodzi, i w czwartem wezwaniu mieścić się powinien.
Oprócz popisu, ma się utworzyć odstawka popisu, do którey należą wszyscy mężczyzni powiatu, którzy więcey lat maiąc iak 28, w tabellę popisu nie weszli.
Każdy w tabellę popisu woyskowego wciągniony, skoro skończy lat 29 i dzień ieden, przeniesiony będzie w czasie popisu, który się co rok w miesiącu Kwietniu przez Podprefektów odnawiać będzie, do odstawki popisowéy, za wyraźnym rozkazem Prefekta Departamentu.
Ktokolwiek skończy lat 50. i dzień ieden, przechodzi z odstawki popisu do listy sędziwych.
Wszyscy wezwani z popisu do woyska, skoro bez popełnienia dezercyi szaeść lat ciągle w woysku wysłużą i uwolnieni zostaną, należeć będą do rzędu zasłużonych.
Tym sposobem ludność męzka Departamentu, i kazdego oddzielnie powiatu, składać się będzie z pięciu rzędóœ ludu Xięstwa Warszawskiego; pierwszy małoletnich, — drugi popisowych, — trzeci odstawionych, — czwarty zasłużonych, — piąty i ostatni sędziwych.
Plebani i ich wikaryusze, Xięża obrządku Greckiego, pastorowie wyznań Ewangelickich, Rabini i wszyscy ci którzy do tego czasu utrzymywanie xiąg metryki mieli sobie polecone, aż do dalszego urządzenia, w naywiększym porządku utrzymywać ie powinni.
Gdyby który z nich poważył się metrykę zmienić, podpadnie karze tysiąca złotych, do kassy powiatowéy exakcyinéy zapłacić
się mianych, za każdą zfabrykowaną metrykę i do Prefekta zaskarżony bydź ma.
Zaden z nich nie może odmówić wydania metryki nikomu z tych, co iéy żądać będą, i w xiążkach dotąd przez nich utrzymywanych są zapisani; pod odpowiedzialnością Podprefektowi ta za iéy odmówienie iako i przewleczenie.
Niżeli wyidzie ogólny przepis względem opłaty metryk, wydawane bydź powinny za cenę dotąd zwyczayną.
Prawo cywilne Xięstwa Warszawskiego, stanowic w xiędze Iwszey Rozdz. II. iakim sposobem metryki utrzymywane bydź maią; wiek popisowych stósownie do niego i do osobnego urządzenia w téy mierze wydać się mianego, na przyszłość udowodniony bydź ma.
W każdym Departamencie przy boku
Rada ta składać się będzie z Prefekta Departamentu Prezesa z urzędu, z dwóch mianowanych przez Ministra Spraw wewnętrznych z pomiędzy członków rady Prefektury, z iednego Officera, iednego chirurga woyskowego i iednego cywilnego, oraz iednego z Sekretarzów Prefektury pióro trzymać maiącego.
Officer i chirurg woyskowy nie są obowiązani znaydować się przy prefekcie, który w każdéy potrzebie nieuchronnéy obrady, wezwie iednego z naybliższych siebie Generałó lub Officerów wyższych w Departamencie iego kommenderuiących, żeby mu na posiedenie Rady w miesiącu N... dniu N... odbywać się maiące, officera i chirurga do zasiadania w radzie popisowéy, upoważnił i zesłał.
Postawnowienia rady popisowéy bez przytomności officera i chirurga od Ministra Woyny, albo genrałów lub Officerów wyższych kommenderuiących, z czynnéy służby zesłanych, będą nieprawne i bez skutku.
Jak prędko popis ukończony został, Podprefekci wyciągną osobno z tabell popisu kaleków, chorowitych, ułomnych, nikczemnych, i tych o których niezdatności są uświadomieni, iako i tych co wzrostu przyzwoitego nie maią; tych wszystkich listę prześlą Prefektowi, który wyznaczywszy dzień każdemu Powiatowi do przedstawienia ich sobie, i wezwawszy Generała, lub Officera wyższego w Departamencie kommederuiącego, żeby mu na ten czas Officera i chirurga zesłał, zgromadzi radę obowiązaną rozważenie i wiernie o zdatności lub niezdatności każdego stanowić i wyrok swóy w protokóle zapisać, z którego wyciąg niezdatnemu wydany, słuzyć mu będzie za dowód iego niezdolności woyskowéy.
Podprefekt powinien niezdatność chorowitych i kaleków, którzyby stawić się przed radą w Prefekturze nie mogli, usprawiedliwić urzędowemi dowodami, żeby wyrok względem nich w protokóle mieysce znalazł, i wyciąg onego wydany im został.
W wyroku rady w protokóle zapisanym, wyrażone bydź powinny przyczyny główne
iego niezdatności, i zdanie każdego oddzielnie chirurga, żeby w przypadku skargi o niesłuszne do popisu woyskowego wyłączenie, doyść można, kto ma bydź odpowiedzialnym.
Wszyscy wyrokiem rady za niezdatnych uznani maią przy następnym popisie, bydź w tabelli popisu woyskowego do odstawki przeniesieni.
Miara wzrostu, z oznaczeniem naymnieyszéy wysokości nieuchronnie w szeragach do nabicia broni potrzebnéy, przysłana będzie w swoim czasie Prefektom.
Minister Woyny obrachowawszy w miesiącu Grudniu wiele mu na przyszły rok brakować będzie ludzi, dla dopełnienia liczby woyska, ustawą Xięstwu Warszawskiemu przepisanéy; poda taki obrachunek Nam Królowi przez Radę Stanu: a skoro My Król
liczbę popisu na rok przyszły ustanowiemy, i upoważniemy go do iey żądania, rozłoży ią w miarę liczby popisów i potrzeby korpusów na Departamenta, i wezwie naydaléy na końcu miesiąca Stycznia Prefektów, żeby w dziesięciu dniach pierwszych Kwietnia wedle uczynionego przez siebie podziału, dostawili ilość korpusom.
Minister Woyny za zezwoleniem Naszém moze wymienić podług porządku w §. 17tym przepisanego, wezwanie z którego chce mieć popisowych Jeżeli wezwanie całe iest żądanem, całe wezwanie odesłaném do woyska bydź powinno; a ieśli wyrazi pewną liczbę wezwania, na ten czas popisowi tego wezwania losy ciągnąć maią.
Gdyby popisowych brakło do liczby; Minister Woyny może żądać resztę ich z odstawki, wymieniwszy, w którym wieku ich żąda.
Za odebranym rozkazem Ministra woyny, Prefekt obwieściwszy Podprefektów, wiele który z iakiego wezwania i do którego korpusu dostawić ma popisowych,
zaleci im do skutku to przywieść, bądź powiatami, bądź parafiami, przepisawszy sposoby do ułatwienia wezwania i przeprowadzenia popisowych, podług okoliczności własnych każdemu powiatowi i mieyscu.
Podprefekci do uskutecznienia wezwania, użyć mogą Gwardyi Narodowych, i wezwać ku pomocy naybliższe kommendy woyskowe, żeby im Officerów, albo Podofficerów i żołnierz ile zdołaią, zesłali. Do czego, Minister woyny wcześnie ostrzeżony, wyda rozkazy.
Ile razy wezwanych z popisu do woyska, losami z rzędu iakiego wieku lub urodzenia ciągnąc wypadnie; Podprefekt każdego powiatu, maiąc gotową pewną liczbę tabliczek blaszanych doskonale równych w połowie czarno a w połowie biało lakierowanych; włozy w torbę skórzaną umyślnie sporządzoną tyle tabliczek białych, ile żądano popisowych, i przyda do nich liczbę czarnych, ile z wezwanych lub wieku ma się ich pozostać, które dobrze zmieszawszy, każe iednemu po drugim, w porządku numerów tabelli wywołanemu, los dla siebie
wyciągnąć, tych którzy wyciągną czarne tabliczki odsyła do domu, tych zaś którzy białe, przeznacza do woyska.
Sekretarz Podprefektury maiąc przez Podprefekta przydanych sobie dwóch obywatelów iako dozorców, zapisnie wiernie każdego, który tabliczkę białą wyciągnął. Lista tych ma bydź przez Podprefekta w ogóle odesłana od Powiatu Prefektowi, a w sczególności korpusom, do których są przeznaczeni. — Prefekt z odebranych list szczególnych ułożywszy ogólną Departamentu, prześle ją Ministrowi Woyny.
Lista wezwanych powinna mieć te same rubryki, iak tabella popisu, i w tym samym porządku po sobie idące.
Wezwani i przeznaczeni, póty kosztem Powiatu utrzymywani bydź maią, póki nie będą do korpusu dostawieni, w kontrole wpisani i zakwitowani, a rada powiatowa co rok fundusz na to potrzebny obmyślić powinna.
Dziedzice, dzierżawcy i wszelkiego prawa właściciele dóbr, tudzież zwierzchności
miast, obowiązani są pod winą tysiąca złotych do kassy woyskowéy zapłacić się mianych, każdego popisowego z woyska przybyłego, któryby uwolnienia od służby ani urlopu okazać nie mógł, pod strażą do Podprefekta, a ten do naybliższego stanowiska woyskowego odesłać, żeby półkowi, od którego zbiegł, zwrocony został.
Wezwany albo losem przeznaczony, może się wyręczyć zastępcą przyzwoitego wzrostu i zdrowia: popisowy przed wysłużeniem swoich lat, na zastępcę przyimowany nie będzie.
Gdyby zastępca uciekł, zastąpiony powinien będzie innego w mieysce swoie dosatwić, szkodę przez zbiega uczynioną nagrodzić, i póty się zastępować, dopóki sześć lat nie upłynie, po których zastąpiony wolny od popisu, przechodzi do listy zasłużonych.
Popisowi do woyska dostawieni, choćby
ciągle lat sześć wysłużyli, nie maią w czasie trwaiącéy woyny, ani w ten czas kiedy kray iest nią zagrożony, uwolnienia swego żądać. Ktoby z nich poważył się o to meldować, ma do sądu woyskowego bydź oddany, jako buntownik ukarany, i na drugie sześć lat w woysku pozostaie.
Popisowy, który sześć lat wysłużył, może się ugodzić o zastępcę na drugie sześć lat.
Wykonanie ninieyszego dekretu poruczamy Naszym Ministrom Wewnętrznemu, Woyny i Policyi, w tém co do którego z urzędu i władzy przynależy, tudzież zalcamy, aby w Dzienniku Praw umieszczonym został.
|
Zgodno z Oryginałem
Felix Łubieński
Minister Sprawiedliwości.
Ludwik Osiński
Sekr: generalny.
|
Minister Sekr: Stanu
Stanisław Breza.
|
