Encyklopedia Muzyczna PWM/Żebrowski Marcin Józef
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedia Muzyczna PWM |
| Wydawca | Polskie Wydawnictwo Muzyczna |
| Data wyd. | 1979-2012 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
1. Żebrowski, Ziebrowski, Żebro, Zebro, Marcin Józef, Martino Giuseppe, Josepho, Melchiore, Ignatio, Carolo, *ok. 1710, †prawdopod. 8 VI 1792, pol. kompozytor, skrzypek, śpiewak (bas). Prawdopod. kształcił się za granicą, o czym może świadczyć odnalezienie w Londynie autografu Concerto grosso, datowanego 1748; w Amsterdamie wydano jego symfonię i sonaty. Nieliczne udokumentowane dane biogr. pochodzą z archiwum klasztoru oo. paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie. Wiadomo że 1748–65 M. J. Ż. był zatrudniony w kapeli jasnogórskiej jako świecki muzyk i nauczyciel. Wg ksiąg rachunkowych z l. 1759–62 jego pensja należała do najwyższych wśród muzyków kapeli, co świadczy o dużym uznaniu, którym się cieszył, a także o wszechstronnym wykorzystaniu jego umiejętności; jest też adnotacja dot. wysokiej pozycji M.J. Ż. jako pedagoga. Od 1763 pobory M. J. Ż. zaczęły gwałtownie maleć, co mogło stanowić przyczynę zaniechania przez niego współpracy z kapelą 1765; podjął ją ponownie na kilka miesięcy w 1780.
W księgach metrykalnych M.J. Ż. figuruje jako Concert Majster, Noster in Claro Monte Częstochoviensi Concertus Maestro, Virtuosus Dominus Martinus Zebrowski. Karty tytułowe zach. utworów sygnowane są różnymi imionami, niekiedy aż pięcioma (najczęściej Martino Giuseppe), oraz różnymi wersjami nazwiska lub tylko nazwiskiem. Wersje skróc. Żebro i Zebro stanowią podstawę do identyfikowania M.J. Ż. ze skrzypkiem nazwiskiem Żebro, który wystąpił razem z żoną, śpiewaczką Marią Elżbietą, na koncercie z okazji imienin króla Stanisława Augusta Poniatowskiego 8 V 1768 w Warszawie. W owym czasie ów Żebro był wymieniany wśród wybitnych skrzypków odwiedzających stolicę. Zachował się list Marii Elżbiety Żebro, zawierający dokładną datę zgonu jej męża (8 VI 1792), uznaną w świetle badań m.in. przez R. Pośpiecha za prawdopodobną datę śmierci M.J. Ż. (zob. A. Żórawska-Witkowska Muzyka na dworze...). Nazwisko Zebro natomiast pojawia się w Sumariuszu... J. Elsnera (zob. Lit.), wymienione pośród nazwisk kompozytorów, których utwory złożone na poddaszu zamku król. w Warszawie zaginęły na przełomie XVIII i XIX w., po utracie przez Polskę niepodległości.
Dodatkowe informacje o autorach i źródle znajdują się na stronie dyskusji.