Encyklopedia Muzyczna PWM/Wiłkomirski Kazimierz
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedia Muzyczna PWM |
| Wydawca | Polskie Wydawnictwo Muzyczna |
| Data wyd. | 1979-2012 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Wiłkomirski
2. Kazimierz, *1 IX 1900 Moskwa, †7 III 1995 Warszawa, wiolonczelista, dyrygent, kompozytor i pedagog, syn Alfreda. Mając 8 lat rozpoczął naukę gry na wioloncz. u M. Bukinika i po roku został jego uczniem w Konserw. Ludowym w Moskwie. 1911–17 studiował w konserw. w Moskwie w klasie wioloncz. A. von Glehna i klasie ork. M. Ippolitowa-Iwanowa. Prywatnie uczył się komp. u B. Jaworskiego. Jako 11-letni chłopiec zaczął uprawiać kameralistykę z bratem Michałem (skrz.) i siostrą Marią (fort.). Pierwszy koncert Tria Wiłkomirskich odbył się 1913 w Bogorodsku, 1915 Trio debiutowało w Moskwie, 1919 w Warszawie. 1917–19 K. W. uczył w szkole muz. w Batumi, 1919–21 był wiolonczelistą w ork. Opery Warsz. W l. 1919–23 studiował w konserw. w Warszawie komp. u R. Statkowskiego oraz dyryg. u E. Młynarskiego. 1921–25 uczył (gra na wioloncz., zasady muz., harmonia) w szkole Towarzystwa Muz. w Kaliszu, 1925–29 prowadził klasę wioloncz. i klasę kam. oraz uczył przedmiotów teoret. w konserw. H. Kijeńskiej-Dobkiewiczowej w Łodzi. 1929–34 uczył w prywatnej szkole muzycznej im. M. Karłowicza w Warszawie (chór, orkiestra, klasa kam.), od 1932 prowadził także klasę wioloncz. i zespołów kam. w Państw. Konserwatorium Muz. w Warszawie. 1926–34 był pierwszym wiolonczelistą, a od 1927 także dyrygentem Filh. Warszawskiej. 1934, jako stypendysta Funduszu Kultury Narod., uzupełniał studia dyryg. u H. Scherchena w Szwajcarii. 1934–39 był dyr. i profesorem w Pol. Konserwatorium Muz. Macierzy Szkolnej w Gdańsku oraz 1935–39 dyryg. gdańskiego chóru Cecylia. W latach II wojny świat. przebywał w Warszawie. 1939–41 grał w ork. A. Dołżyckiego w kawiarni Lardellego, uprawiał kameralistykę, występując m.in. w kawiarni B. Woytowicza w kwartecie smyczk. E. Umińskiej (z R. Padlewskim i H. Trzonkiem) i I. Dubiskiej (z Padlewskim i M. Szaleskim); jako solista i kameralista wystąpił w ok. 500 koncertach. Po wojnie poświęcił się intensywnej działalności pedag.: 1945–47 był rektorem i prof. konserwatorium (od IV 1946 PWSM) w Łodzi, tamże uczył (gra na wioloncz.) do 1948, w l. 1948–52 był prof. (1950–52 dziekan I wydziału) PWSM we Wrocławiu (równocześnie 1950–51 uczył gry na wioloncz. w PWSM w Poznaniu), 1952–57 prof. PWSM w Sopocie. 1958–64 ponownie uczył w PWSM we Wrocławiu, od X 1963 w PWSM (późn. Akademia Muz.) w Warszawie, gdzie 1966 uzyskał tyt. profesora zwycz., a po przejściu na emeryturę (1970) kontynuował pracę pedag. do 1981. Prowadził wioloncz. kursy mistrzowskie w Łańcucie (1975–84), Baden-Baden (1982) i w Hochschule für Musik w Hanowerze (1983). Oprócz klas wioloncz. prowadził w Łodzi i we Wrocławiu klasę dyryg., w Gdańsku i Warszawie klasę muzyki kam., w Warszawie także ork. studencką. Wykształcił 24 wiolonczelistów, jego uczniami są m.in. G. Banaś, C. Barczyk, R. Suchecki, J. Węsławski, M. Wasiółka, M. Szczudłowska, B. Zaborowska oraz dyrygenci — J. Krenz, J. Wiłkomirski i A. Wicherek.
Działalność dyryg. K. W. rozpoczął 20 II 1927 koncertem w Filharmonii Warsz., w programie którego znalazły się: uwertura-fantazja Romeo i Julia oraz Wariacje na temat rokoko P. Czajkowskiego (z B. Ginzburgiem na wioloncz.), koncert fort. A. Skriabina (z Marią W. przy fort.), Kaprys hiszpański N. Rimskiego-Korsakowa. Poza Polską występował w Rumunii, Niemczech i na Łotwie, po 1945 w Związku Radz., Czechosłowacji, Niemczech, Bułgarii, Izraelu i na Kubie. Jako dyryg. operowy wystąpił po raz pierwszy w III 1933 w Operze Warsz. (Borys Godunow M. Musorgskiego). 1947–49 był kier. artystycznym, nast. (do 1952) dyryg. Opery i Filh. we Wrocławiu (z filh. współpracował także w sezonie 1962/63), w l. 1952–54 kier. artystycznym Filh. Bałtyckiej w Gdańsku, a od I 1953 kier. Studia Operowego w Gdańsku, przekształconego wkrótce w Operę Bałtycką, w której 1955–57 działał jako dyrygent. 1957–63 pracował w Operze Wrocławskiej jako dyr. (do wiosny 1960), kierownik artyst. (do XII 1960) i dyrygent (do 1963). Występował także w teatrach zagr., m.in. w Bratysławie, Budapeszcie, Dreźnie, Klużu-Napoce, Schwerinie. Był jurorem wielu międzynarod. konkursów muz. (Praga 1950, 1955, 1970, 1976, 1979, Moskwa 1962, 1966, 1970, 1974, 1978, 1982, Budapeszt 1963, Monachium 1968). W 1974 przewodniczył jury ogólnopol. konkursu dyryg. w Katowicach. Po raz ostatni wystąpił jako wiolonczelista 1983 w Sopocie, a jako dyrygent 1986 we Wrocławiu. Był prezesem Oddz. ZKP we Wrocławiu (1958–60) i członkiem Zarządu Gł. ZKP (1946–47), członkiem honor. orkiestry FN (1961), prezesem SPAM (1970–74, od III 1974 prezes honor.). Został uhonorowany m.in. nagr. MKiS I st. (1964, 1967, 1980), Nagr. Państwową I st. (1990), Złotym Krzyżem Zasługi (1937, 1952), Krzyżem Ofic. (1955) i Komand. (1969) Orderu Odrodz. Polski, Orderem Sztandaru Pracy I klasy (1980). Od 1991 odbywają się w Poznaniu Młodzieżowe Konkursy Wiolonczelowe im. K. Wiłkomirskiego.
Dodatkowe informacje o autorach i źródle znajdują się na stronie dyskusji.