Encyklopedja Kościelna/Aftartodoceci

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom I)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1873
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Aftartodoceci. Monofizyci, jak każda zresztą inna sekta, rozpadli się niebawem na inne sekty, pomiędzy któremi w VI w. główniejsze były: sewerjanów i juljanistów. Monofizycki patrjarcha Antjochji Sewer i Juljan bis. Halikarnasu, chroniąc się w Aleksandrji, za czasów cesarza Justyna, nie mogli pomiędzy sobą zgodzić się w odpowiedzi na zadane im r. 519 przez jednego z mnichów pytanie: „czy ciało Chrystusa ulegało zepsuciu, czy nie?“ Sewer obstawał za tém, że ulegało zepsuciu i ztąd sewerjanie nazywali się też po grecku phthartolatrai t. j. corrupticolae, czciciele tego co ulegało zepsuciu. Juljan zaś był przekonany, że tym sposobem stanowi się różnicę pomiędzy ciałem a Słowem Bożém, pomiędzy człowiekiem Jezusem a boskim Chrystusem i dwie w nim przyznają się natury, dla tego oświadczył się za zdaniem przeciwném Sewerowi; zkąd pochodzi ich nazwa aftardocetów czyli fantazjastów, t. j. uznających ciało nieulegające zepsuciu i tylko pozorne. Po śmierci monofizyckiego patrjarchy aleksandryjskiego, który przechylał się na stronę Sewera, każda partja wybrała sobie biskupa: sewerjanie Teodozjusza, juljaniści Gajana; ztąd znowu tamci teodozjanami, ci gajanami zwani. Spór ten z Egiptu przeszedł do Syrji, Małej Azji, Konstantynopola i Persji. Aftartodocetów poparł Xenajas, czyli Filoxenus, najznakomitszy nauczyciel monofizytów, który stanął po stronie Juljana, twierdząc, że Chrystus właściwie nie ulegał ani cierpieniom, ani innym właściwościom ciała. Cesarz Justynjan 563 r. wydał też edykt na rzecz aftardocetów, skazujący każdego przeciwnika tej doktryny na wygnanie. Patrjarcha konstant. Eutychjusz i inni biskupi zostali wygnani, a wielu jeszcze podobny los czekał, lecz 565 um. Justynjan, a następca jego Justyn II odwołał edykt prześladowczy. (Fritz).