Encyklopedja Kościelna/Akacjusz
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Akacjusz. Z pomiędzy wielu biskupów, którzy w starożytności nosili to imię, najsławniejszymi są: 1. Akacjusz, jednooki, arcybis. Cezarei, w Palestynie, od r. 340, uczeń i następca historyka Euzebjusza. Ścisły arjanin i zwierzchnik części arjanów, która nosiła jego imię, Akacjusz należał (z Walensem, Ursacjuszem i t. p.) do stronnictwa, jakiém cesarz Konstans kierował na synodach w Seleucji i w Rimini r. 359, a nawet w Seleucji był głównym sprawcą odrzucenia symbolu nicejskiego. I na tym samym synodzie w Seleucji zredagował nowy symbol, zawierający naukę, jaką wyznawało jego stronnictwo, odrzucając wyrażenia ὁμοούσιος, ὁμοιούσιος i ἀνόμοιος, i zatrzymując wyrażenia niepewne i ogólne, mające wyrażać podobieństwo Syna Bożego z Bogiem Ojcem. Dodał ustnie: że Syn Boży tylko pod względem woli, nie zaś pod względem istoty, jest podobny do Ojca. Z przyczyny tej nauki, Akacjusz oddzielił się od partji anomejczyków, do których dotąd należał. Nakoniec, za cesarza Jowjana r. 363, Akacjusz przyjął symbol nicejski i umarł tegoż roku. Z pomiędzy licznych jego pism, pomiędzy któremi znajdowała się i bjografja Euzebjusza, pozostała jedynie cząstka przeciw Marcelowi z Ancyry. — 2. Akacjusz, patrjarcha konstantynopolitański od r. 471, i prawie takiej sławy jak poprzedni. On to poddał cesarzowi Zenonowi ów nieszczęsny Henetikon r. 482. Tym sposobem rozpoczął walkę z Rzymem, został wyklęty przez Papieża Feliksa III i umarł r. 489. — 3. Akacjusz, bp. Borei w Syrji, zawzięty nieprzyjaciel św. Chryzostoma, przyczynił się wielce do złożenia z biskupstwa tego świętego męża. Powiadają, że bardzo potém tego żałował. Um. r. 432, mając lat 110. Na rok przed śmiercią brał udział w powszechnym soborze w Efezie i odrzucił fałszywą naukę Nestorjusza; a z drugiej strony oskarżał św. Cyrilla o zbytnią gwałtowność. — 4. Akacjusz, bp. Amidy w Mezopotanji, wsławił swe imię przez swą dobroczynność i miłosierdzie. R. 422 wykupił, poświęcając na to skarby swego kościoła, siedm tysięcy więźniów pogańskich, zaopatrzył ich we wszystkie potrzeby i wyprawił do domu. (Haas) X. M. G.
