Encyklopedja Kościelna/Akkon
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Akkon, hebr. Akho, Vulg. Acho, grec. Akcho miasto położone w Ziemi świętéj, blisko zatoki morza Śródziemnego, na północ gór Karmelu. Przy podziale ziemi Chananejskiej dostało się pokoleniu Aser, lecz nie było przezeń podbite (Jud. 1, 31). Miasto to, otoczone z trzech stron górami, leżało w rozkosznej dolinie, przerzniętej rzeczką Belus (Nahr-Naman dzisiejsze), zwaną ap. Jos. 19, 26 Szichor Libnath (w Wulg. Sihor et Labanath), t. j. rzeką szkła; gdyż z piasku tej rzeki Fenicjanie pierwsze szkło topili (Tacit. Historiar. 119. l. V. c. 7). Osada żydowska była tu po powrocie z niewoli babilońskiej (Joseph. Flav. De bel. Jud. II. 18, 5), a Demetrjusz Soter, pretendent tronu syryjskiego (r. 161 do 151), darował Akkon z terrytorjum całém świątyni jerozolimskiej; lecz Ptolemeusz Lathurus odebrał za Aleksandra Janneusza (105—79 przed nar. Chr. Ob. Jos. Flav. Antiquit. 1. 13, c. 12, 2. De Bel. Jud. l. 2. c. 10, 20. I Machab. 10, 56. 11, 22, 24. 12, 45. 48. II Mach. 13, 14). Odtąd zapewne zwać je zaczęto Ptolemaidą (Ptolemais). Cesarz Klaudjusz obdarzył ją prawem obywatelskiém rzymskiém, i przezwał Colonia Claudii Caesaris (Plinii, Hist. nat. 5, 17. 36, 65.); pomimo tego w Act. 21, 7 zowie się Ptolemaidą. W drugim wieku była tu stolica biskupia, która zapewne upadła pod Saracenami (od r. 638). R. 1104 Ptolemaida zdobytą została przez krzyżowców, przezwana Akrą (Saint-Jean d'Acre) i obrócona od r. 1148 na punkt ich zborny i centrum handlu między wschodem a zachodem. Pomyślne te czasy dla Akry trwały prawie do r. 1291, przerwane raz tylko, gdy Saladyn ją zdobył i trzymał przez 4 lata (1187—1191). Oprócz królów, książąt, baronów i innych znakomitych panów chrześcjańskich, zawsze w wielkiej liczbie rezydujących, była tu stolica biskupia i rezydencja kawalerów maltańskich. R. 1291 Saraceni, korzystając z wewnętrznych między książętami niezgód, podstąpili pod Akrę. Nie pomogły silne mury, przez św. Ludwika IX, kr. fran., r. 250 zbudowane; po długiém oblężeniu, Saraceni szturmem ją zdobyli i spustoszyli. Do 60,000 mieszkańców utraciło życie w tej katastrofie. Dziś Akra (u Arabów Akka) jest miastem liczącém do 12,000 mieszkańców, z których 9,000 mahometan, 1,400 greków katolików, tyluż greków schismatyków, około 70 łacinników i 40 rodzin żydowskich. Klasztor franciszkański, w znacznej części zniszczony przez trzęsienie ziemi r. 1837, miewa zwykle dwóch zakonników. R. 1853 katolicy założyli tu szkołę. X. W. K.
