Encyklopedja Kościelna/Akrostichon
<<< Dane tekstu >>> | |
Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
Redaktor | Michał Nowodworski |
Data wyd. | 1873 |
Druk | Czerwiński i Spółka |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Akrostichon, od gr. akron — szczyt, brzeg i stichos — wiersz, oznacza taki układ wierszy, że początkowe ich litery, czytając z góry na dół, stanowią jakie imię własne, jaki wyraz, czasami całe zdanie. Najważniejszy i pierwszy akrostych chrześcjański daje wyraz ἰχθὺς, ryba, używany w pierwotnym kościele, jako tajemnicze imię Jezusa, dwóch jego natur, synostwa Bożego i jego godności Odkupiciela: zbiera się on z początkowych liter tych wyrazów: Ιησους, Jezus, Χριστος, Chr. Θεου, Boga, Υιος, Syn, Σωτηρ, Zbawiciel. Napis taki na marmurze znaleziono r. 1839 pod Autun, na cmentarzu, o którym św. Grzegorz Turoneński robi wzmiankę w swojej książce De gloria confessorum (c. 73). Pomnik ten opisał ks. Pitra (dziś kardynał) w Annales d. l. phil. chrétienne (t. 19). W pierwszych wiekach często pisano w akrostychach imię Zbawiciela (u S. Damazego Carm. IV i V). Na nagrobkach pisano w ten sposób niekiedy imię zmarłego. Konstytucje apostolskie (II. 27) nazywają akrostichami pierwsze wyrazy wierszów psalmu, śpiewanego przez lud w zebraniach chrześcjańskich; resztę śpiewał głos jeden: Alius quidem psalmos David canat, populus vero initia versuum succinat. Cfr. Martigny, Diet. d. antiq. chr. N.