Encyklopedja Kościelna/Apellacja ab abusu
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Apellacja ab abusu. Tak we Francji nazywano odwołanie się od wyroków biskupów, officjałów i innych przełożonych kościelnych, oraz od wyroków synodów prowincjonalnych i narodowych do władzy świeckiej, celem otrzymania zmiany lub uchylenia tychże wyroków. Prawo dopuszczające takie apellacje i silnie bronione przez gallikanów parlamentarnych, według ich kanonistów, sięga początkiem swoim XIV wieku. Sprzeciwia się ono duchowi Kościoła, sprzyja nieposłuszeństwu, miesza porządek kościelny i dla tego też w sprzeczności jest z kanonami, pod surowemi karami zakazującemi takiego odwoływania się (Can. Bene quidem, dist. 96. Cap. Qualiter, De judiciis. Const. Martini V Ad reprimendas insolentias. Bulla Coenae Domini). Napoleon I apellację ab abusu utrzymał i w artykułach organicznych wyliczył wypadki, w których ona ma miéć miejsce, jako to: uzurpacja i nadużycie władzy; przestąpienie praw i przepisów rzeczypospolitej; przestąpienie prawideł uświęconych kanonami, we Francji przyjętemi; zamach na swobody, wolności i zwyczaje kościoła gallikańskiego, oraz wszelki zamiar i czyn, który w spełnianiu obowiązków religijnych, mógłby zaczepiać honor obywateli, samowolnie niepokoić ich sumienie, wyradzać się przeciwko nim w ucisk, w zniewagę, lub publiczne zgorszenie. Z tych powodów wolno było każdemu założyć rekurs, od wyroku lub rozporządzenia władzy duchownej, do rady stanu. Przeciwko prawu temu reklamowała Stolica Apostolska, lecz nie zostało odwołane aż do r. 1817, w którym zniósł je wówczas zawarty konkordat z królem francuzkim. X. A. S.
