Encyklopedja Kościelna/August cesarz
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
August, pierwszy cesarz rzymski; za jego panowania narodził się Zbawiciel (Łuk. 2, 1). A. pochodził z rodu Oktawjuszów, synem był Kaja Oktawjusza, pretora; urodził się w Rzymie 691 r. od założenia tego miasta, czyli 62 przed Chr. (według ery Dionys.). Juljusz Cezar, jego dziad wujeczny, przyjął go za syna i ogólnym dziedzicem swoim postanowił, August przez wdzięczność przybrał imiona: Kajus Juljusz Cezar Oktawjan. Odznaczający się wielkiemi zdolnościami umysłowemi, i zręcznie umiejący nawet niegodziwe sprawy okrywać pozorami cnoty, łatwo zyskał sobie przyjęcie do trjumwiratu z Antonjuszem i Lepidem, r. 43 przed n. Chr. Po usunięciu Lepida, Oktawjan objął zarząd zachodu, a Antonjusz wschodu. Wzajemna jednak zazdrość i niechęć osobista nie dozwalały im działać zgodnie, i gdy Antonjusz, w niegodny sposób, przysłał list rozwodny małżonce swojej Oktawji, siostrze swego współregenta, tłumiona nienawiść wybuchła w otwartą wojnę. Wielka bitwa morska w Ambracyjskiej zatoce, przy przylądku Akcjum, stoczona 2 Września 31 r., rozstrzygnęła los Rzymskiego państwa. Zwycięzkiego Oktawjana wkrótce potem powitano imperatorem, czyli jedynowładcą, a ponieważ nie przyjął dyktatury, ani królewskiego przydomku Romulusa, zatem, na wniosek Munacjusza Planka, nazwano go Augustem (u Greków Σεβαστός), to jest czcigodny, nietykalny (27 przed Chr.). Umiarkowaniem względem senatu, obfitemi darami dla wojska, uprzejmością względem ludu, umocnił swoje panowanie, które z kolei pochłonęło wszystkie najważniejsze urzędy rzeczypospolitej: konsulat, trybunat, cenzorstwo i t. p. Nie mamy na celu podawania tu dokładnego obrazu jego czynów i charakteru, jako imperatora Rzymu; wspomnimy tylko o jego stosunku do Heroda Wielkiego, który, chociaż należał do stronnictwa Antonjusza, otrzymał jeszcze od Augusta dodatek do swojego terrytorjum, to jest krainę leżącą między Galileą i Trachonitis, należącą do owego czasu do Zenodora, i potwierdzony został, jako król Żydów. Przez wdzięczność wybudował na cześć Augusta, u źródeł Jordanu, wspaniałą świątynię marmurową i przez całe swoje życie okazywał dla domu cesarskiego wierność i przywiązanie. Po śmierci Heroda, 750 r. po zał. Rz., August podzielił królestwo między jego synów, a gdy z tych jednego, Archelausa, wygnać mu wypadło, wtedy jego krainę Judeę i Samarję przyłączył do prowincji syryjskiej 759. A. umarł 29 Sierpnia 767 po zał. Rz., czyli 14 po Chr. Cf. Champagny, Les Césars. B.
