Encyklopedja Kościelna/Bóg (na pomnikach archeolog.)
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom II) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Bóg (na pomnikach archeolog.) Na dawnych pomnikach chrześcjańskich pojęcie interwencji Boga Ojca wyrażano ręką wysuwającą się z obłoku, odpowiednio do wyrażeń Pisma Św., manus fortis, manus robusta, manus excelsa. Duch chrześcjański odrzucał wszystko, co zdawało się materjalizować pojęcie Bóstwa. „Cokolwiek mogłoby w tobie budzić myśl podobieństwa cielesnego, gdy rozmyślasz o Bogu, odpędzaj od siebie, odrzucaj, zaneguj,“ mówi S. Augustyn (Epist. 120). Ostrożności te były konieczne, ażeby nie dawać prostaczkom okazji do błędów. Ztąd też to w sposób tak prosty wyrażano w malaturach, mozajkach i rzeźbie potęgę działania Bożego. Ręka Boża trzyma niekiedy koronę nad głową świętych, na oznaczenie, że Bóg nagradza cnotę. Emeryk David i Raoul Rochette odnoszą aż do IX w. pierwsze rysunki, przedstawiające Boga Ojca w formie ludzkiej; zdanie to jednakże jest błędne, ponieważ na dwóch sarkofagach rzymskich, pochodzących z IV w. (Brunati, Dissert. Bibl. i Annales de philos. chrét. t. XXI p. 363), Bóg przedstawiony jest jako starzec, siedzący na skale pokrytej draperją, odbierający ofiary od Abla i Kaina. Inne płaskorzeźby katakumbowe przestawiają go w postaci młodego człowieka, co oznacza wiekuistą jego młodość. Na cmentarzu św. Poncjana znajdują się freski przynajmniej z VII w. przedstawiające Boga, jako starca koronującego kwiatami męczenników Abdona i Sennena. Martigny, Dict. d. antiq. chr. N.
