Encyklopedja Kościelna/Betsan
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom II) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Betsan. Vulg. Bethsan, hebr. Beth-szean — dom spoczynku (Jos. 17, 11, 16), lub przez skrócenie Beth-szan (I Reg. 31, 10. 12. II R. 21, 12), u 70 Βαιθσάν; miasto blisko gór Gelboë (I R. 31, 10), o 6 mil rzymskich na północ od nich (Onomasticon, art. Gelbue), t. j. prawie o 2 mile nasze; od Jerozolimy o 600 stadjów (II Mach. 12, 29); od południowego brzegu jeziora Genezaret o 3 mile; a od Jordanu na wschód o milę przeszło odległe, na drodze z Jerozolimy do Damaszku leżące. Istniało za czasów chananejskich. Przy podziale Palestyny, wypadło w obrębie Issachara, lecz oddane było pokoleniu Manassesa (Jos. 17, 11) przed-jordańskiemu. Chananejczycy przecież zostali tutaj (Jud 1, 27) i byli jeszcze podczas śmierci Saula (I R. 31, 10), a może i za Salomona (cf. III R. 4, 12). Później u Greków otrzymało nazwę Scythopolis (miasto Scytów), prawdopodobnie od Scytów [1], którzy, jak wiadomo z Herodota (Histor. l. I c. 105), w wieku VII przed Chr. szli przez Palestynę ku Egiptowi, lecz podarunkami Psammetycha, króla egipskiego, wstrzymani zostali. Już 70 w Judic. 1, 27 objaśniają, że Betsan jest miastem Scytów (Cf. II Mach. 12, 30); i w Judith 3, 12 (też według 70) jest również wzmianka o mieście Scytów, że między niem i Gabaa stanęło wojsko Nabuchodonozorowe. Scythopolitanie byli nieprzyjaciółmi żydów (II Mach. 12, 29. Josephi Flav. Antiq. l. 5 c. 1 n. 22, l. 12 c. 8 n. 5, l. 14 c. 3 n. 4. De Bello Jud. l. 2 c. 18 n. 3. De vita sua c. 6); ta jednak okoliczność może dowodzić ich pochodzenia nie tylko od Scytów, ale i od assyryjskich osadników jakimi byli Samarytanie (ob.), także zawzięci nieprzyjaciele żydów. W czasach Chrystusa Scythopolis liczyło się do Dekapolu, powiatu zajordańskiego (Josephi Flav. De bel. Jud. l. 3 c. 9 n. 7 Plinii Hist. V 16), i było południowém miastem Galilei (Joseph. Fl. op. c. l. 3 c. 3 n. 1. Strabo Rer. geogr. l. 16 s. 763.) W IV i V w. po Chr. była tu znaczna liczba chrześcjan, stolica biskupia, potém arcybiskupia i klasztor (Le Quien, Oriens Christ. III 682). Zakonnicy utrzymywali się z hodowli palmowych drzew (Sozomenus, Hist. eccl. l. 8 c. 13). W r. 1183 Scytopolis zburzone przez Saladyna, już więcej nie wróciło do dawnej świetności. Dziś ma około 80 nędznych domków, z 200 mieszkańcami, i nazywa się Beisan. Cf. Wetzstein, Reisebericht üb. Hauran u. die Trachonen, Berlin. 1860. s. 110. W. K.
- ↑ Inni wywodzą od Socoth (Gen. 33, 17 i Psal. [w hebr.] 60, 8), heb. Sukoth (namioty), leżącego na przeciwległéj stronie Jordanu, jakoby Scythopolis było skróceniem z Socothopolis. Dziś są jeszcze na wschodnim brzegu Jordanu szczątki dawnego miasta, na miejscu przez Arabów zwanem Sukkot