Encyklopedja Kościelna/Beveridge Wilhelm
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom II) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Beveridge Wilhelm, (Beveregius), ur. r. 1638 w Barrow, hrabstwie Leicester. W uniwersytecie w Cambridge odznaczył się głęboką znajomością języków wschodnich; w 18 roku życia napisał dzieło bardzo w swoim czasie cenione: De linguarum orientalium praestantia et usu, cum grammatica syriaca. Po skończeniu nauk i otrzymaniu stopnia doktora teologji w tymże uniwersytecie, wstąpił do stanu duchownego, szybko posunął się w godnościach: w r. 1684 mianowany kaznodzieją na dworze Wilhelma III, a w 1704, za panowania Anny, biskupem anglikańskiego kościoła. W cztery lata potém (5 Marca 1708 r.) zakończył życie, powszechnie szanowany z powodu dobroczynności. Sławę uczonego zjednał sobie dziełem: Συνδικύν albo Pandectae Canonum ss. Apostolorum et Conciliorum ab Ecclesia graeca receptorum, necnon canonicarum ss. patrum epistolarum, una cum scholiis antiquorum singulis annexis, et scriptis aliis huc spectantibus, quorum plurima ebibliothecae bodleianae aliarumque manuscr. codicibus nunc primum edita; reliqua cum iisdem manuscr. summa fide et diligentia collata. Totum opus, in duos tomos divisum, Guilielmus Beveregius, Ecclesiae anglicanae presbyter, recensuit, prolegomenis munivit et annotationibus auxit, Oxonii 1672, in fol. 2 v. Dzieło to, jak tytuł pokazuje, zawiera najdawniejsze ustawy prawa kościelnego, Kanony apostolskie i najdawniejszych koncyljów, listy kanoniczne (tyczące się karności kościelnej) pierwszych ojców kościoła. W owym czasie Dallaeus głównie utrzymywał, że kanony apostolskie dopiero w V w. ułożone zostały przez jakiegoś fałszerza. Beveridge w krytycznym rozbiorze, dołączonym do textu tychże kanonów (które Cotelier wydał w dziele: Opp. patrum apostolicorum, 2 edy. l. I p. 432—441 i 455—482), dowodził, że chociaż nie pochodzą one od Apostołów samych, są przecież spisane przez mężów apostolskich; że już przy końcu II albo na początku III w. stanowiły podstawę ustaw synodalnych i że pierwotnie zebrane były najprawdopodobniej przez Klemensa aleksandryjskiego, jako Codex canonum Ecclesiae priinitivae. Wkrótce potém ukazały się i we Francji „Observationes in annotationes Guil. Bever. in canones SS. Apostolorum,“ przez anonima (de la Roque), w których na nowo zwalczyć usiłowano opinję Beveridge’a, a podnoszono zdanie Dallaeusa. Krytyka ta pobudziła Bever. do nowych badań, w skutek których ogłosił swój Codex canonum Ecclesiae primitivae vindicatus et illustratus (Lond. 1678). I to dzieło przedrukował Cotelier, w wydaniu już wzmiankowanèm[1], t. II appendix p. 1, 169. Dowiódł Beveridge, że kanony apostolskie są daleko dawniejsze, jak to utrzymywał Dallaeus; co zaś do twierdzenia, że pochodzą one od ojców apostolskich, że je zebrał Klemens aleksandryjski, nie wytrzymuje ono krytyki, jak to okazał dr. Drey, w wyborném swem dziele „Neue Untersuchungen über die Constitutionen und Canones der Apostel.“ Beveridge nadto napisał o chronologji dzieło szacowne i kilkakrotnie przedrukowane: Institutionum chronologicarum libri duo, una cum totidem arithmetices chronologicae libellis, in 4-o, które w skróceniu wydał I. D. Koeler w Norymberdze, 1718 r. Grégory ogłosił, z pozostałych jego prac w rękopiśmie, nie wielkiej wartości Thesaurus theologicus, w 4 tom. in 8; i 2 t. in fol. Kazań i mniejszych pism religijnych. W. F.
