Encyklopedja Kościelna/Budownictwo u Hebrajczyków

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Budownictwo u Hebrajczyków. Spustoszenia barbarzyńskie, jakim Palestyna wielokrotnie uległa, pozostawiły nam tak mało resztek z budowli dawnych Hebrajczyków, a wzmianki w tym względzie w Piśmie św. zawarte są tak ogólne, że niepodobieństwem jest bliżej oznaczyć charakteru hebrajskiej architektury; pewną tylko jest rzeczą, że architektura ta zbliżoną była do egipskiej, i że architektura rzymsko-grecka w ostatnich dopiero czasach państwa Hebrajskiego tam się przyjęła. Kościół jerozolimski przypominał styl egipski, a chociaż tyryjscy pracowali przy nim artyści, wszelako nie zmienili w niczém jego charakteru, bo główny jego zarys oddawna był już dany w przybytku namiotowym. W jerozolimskim pałacu, zbudowanym przez Salomona, upatrują także archeologowie przypomnienie budowli egipskich, a mianowicie potężne, grube, piramidalne mury zewnętrzne; ciężkie, z wielkich kamieni dachowanie, spoczywające na różnokształtnych słupach, z różnemi kapitelami, bez sklepień; w ogóle ponure, ciężkie formy i bogate ścian upiększanie. Swoje budownictwo wynieśli Żydzi z Egiptu; późniejsze koleje ich życia dziejowego nie nastręczały sposobności do wyrobienia stylu samodzielnego. Zresztą cała architektura ześrodkowywa się zawsze w świątyniach; na pałacach i innych budynkach nie może się wyrobić styl samodzielny; że zaś tu główny zarys kościoła był już dany, przeto i inne budowle na tym typie ograniczać się musiały. Cf. Stieglitz, Beiträge zur Geschichte der Baukunst 1, 53. Deutinger, Das Gebiet der Kunst, p. 237. Obacz nadto artykuł Domy u Hebr. (Schegg).N.