<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Cagots, zwani także Casos v. Geziatims (od Giezego). Nieszczęśliwa klassa ludzi nieznanego pochodzenia, pojawiła się między X i XI w. w Pirenejach, w południowej Francji i północn. Hiszpanji. Poczytywano ich za ostatki Wizygotów, ztąd nazywano ich Caas-Goths, canis gothus (psy gockie), na znak pogardy arjanizmu, wyznania ich mniemanych przodków Gotów i trądu, jaki im przypisywano. Musieli oni nosić ubranie czerwone i gęsią lub kurzą łapę, mającą im, jako nieczystym, przypominać obowiązek częstego się umywania. Stany Béarnu 1460 r. domagały się, aby Cagotom zakazano chodzić boso, pod karą przekłucia nogi, a to dla tego, aby nie dotykali ziemi swém nieczystém ciałem. Zamieszkiwali oni osady zwane Cagoterjami, w kościele mieli osobne odgrodzone kratką miejsce, oddzielną kropielnicę; nie wolno im było obierać innego stanu, jak rzemiosło ciesielskie, i mówić mogli tylko ze swymi. Doktor Staguez robił analizę ich krwi i przekonał się, że była taką jak i u innych ludzi. Hévin, prawnik, pierwszy zwrócił uwagę na niesprawiedliwość im wyrządzaną, i pozyskał dla nich niejakie złagodzenie losu. Znajdują się jeszcze dziś szczątki tych nieszczęśliwych w Pirenejach. Podobni są do kretynów, dobrego są po większej części wzrostu, muskularni, ostrych rysów twarzy, blondyni. Cf. V. E. U. Halm, Geseh. d. Ketzer im Mittelalter, Stutg. 1845. Marco, Histoire de Béarn l. I c. 16. Francuzi Cagotami nazywają pozornie świętych (cagotismus, kagoterja, świętość pozorna).